Τι λένε οι ειδικοί για όσα μπορεί (και δεν μπορεί) να προσφέρει ο μεσημβρινός ύπνος. Πόσο πρέπει να διαρκεί.
Μπορεί να μιλούσατε στο κινητό ή να βλέπατε την αγαπημένη σας τηλεοπτική σειρά. Ή πάλι μπορεί να είχατε αϋπνία. Όποια κι αν είναι η αιτία, γεγονός παραμένει πως ακόμα ένα βράδυ δεν καταφέρατε να κοιμηθείτε αρκετά. Μήπως ο ύπνος το μεσημέρι μπορεί να σας βοηθήσει να αναπληρώσετε τις ώρες που χάσατε;
Η απάντηση είναι πως πιθανότατα θα σας δώσει αρκετή ενέργεια για να βγάλετε την ημέρα, λέει η Dr. Rebecca Spencer, καθηγήτρια Επιστήμης του Ύπνου στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, στο Άμερστ. Αυτό όμως δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι θα αναιρέσει τους κινδύνους που κρύβει για την υγεία ο ελλιπής ύπνος το βράδυ.
Γιατί; Το κλειδί είναι η διάρκειά του και τα στάδια που έχει ο ύπνος, αναφέρει στους New York Times.
Ο ύπνος δεν είναι κάτι ενιαίο. Τυπικά διεξάγεται σε 4-5 κύκλους, κάθε ένας από τους οποίους διαρκεί 90-110 λεπτά κατά προσέγγιση. Κάθε κύκλος χωρίζεται σε τέσσερα στάδια. Τα τρία πρώτα λέγονται μη-REM και το τέταρτο είναι το REM. Κατά τον πρώτο υπνικό κύκλο το REM στάδιο διαρκεί πολύ λίγο, αλλά μετά αυξάνεται. Έτσι μειώνεται η διάρκεια των μη-REM σταδίων.
Στάδια 1 και 2
Κατά τα πρώτα δύο (στάδια 1 και 2) ο ύπνος είναι σχετικά ελαφρύς. Οι μύες χαλαρώνουν, η σωματική θερμοκρασία μειώνεται και ο καρδιακός παλμός με την αναπνοή επιβραδύνονται.
Το στάδιο 1 (ο πιο ελαφρύς ύπνος) διαρκεί μερικά λεπτά, αντιστοιχώντας στο μόλις 5% του συνολικού ύπνου.
Το στάδιο 2 διαρκεί περίπου 25 λεπτά στον πρώτο υπνικό κύκλο. Στη συνέχεια, όμως, αυξάνεται σταδιακά, ώστε στον τελευταίο κύκλο αντιστοιχεί στο περίπου 45% του ύπνου.
Στάδιο 3
Στο στάδιο 3, ο ύπνος είναι βαθύς και είναι πολύ δύσκολο να ξυπνήσει κανείς. Τα μάτια και οι μύες χαλαρώνουν πλήρως. Το σώμα επιδιορθώνει τις βλάβες που έχει υποστεί στη διάρκεια της ημέρας, αναπτύσσει οστά και μυς, και ενισχύει το ανοσοποιητικό. Επιπλέον, επεξεργάζεται και συγκεντρώνει τις αναμνήσεις μας.
Είναι επίσης το στάδιο όπου αναπτύσσονται οι εφιάλτες, η υπνοβασία και το «βρέξιμο» του κρεβατιού. Καθώς μεγαλώνουμε, περνάμε ολοένα λιγότερη ώρα σε αυτό το στάδιο. Κατά τους πρώτους υπνικούς κύκλους διαρκεί 20-40 λεπτά, αλλά σταδιακά μειώνεται η διάρκειά του.
Στάδιο 4
Το στάδιο 4 είναι το περίφημο REM (rapid eye movement) ή στάδιο των ταχέων κινήσεων των ματιών. Ο ύπνος σε αυτό δεν είναι τόσο βαθύς όσο στο τρίτο στάδιο, αλλά δεν παύει να είναι το στάδιο των ονείρων. Σχετίζεται επίσης με τη μάθηση, την αποθήκευση των αναμνήσεων και τη ρύθμιση της ψυχικής διάθεσης.
Το στάδιο REM αρχίζει κατά μέσον όρο 90 λεπτά μετά την έναρξη του ύπνου. Κατά τον πρώτο υπνικό κύκλο διαρκεί περίπου 10 λεπτά. Καθώς προχωρά η νύχτα, όμως, προοδευτικά αυξάνεται η διάρκειά του και στον τελευταίο υπνικό κύκλο πλησιάζει τη μία ώρα. Συνολικά αντιστοιχεί στο 25% του ύπνου.Ο μεσημβρινός ύπνος
Ο ύπνος το μεσημέρι, από την άλλη πλευρά, πρέπει να είναι σύντομος για να είναι αναζωογονητικός. Σύμφωνα με το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου (NSF), η ιδανική διάρκειά του είναι τα 20 λεπτά. Ωστόσο οποιαδήποτε διάρκεια κάτω των 90 λεπτών, ουσιαστικά συμπεριλαμβάνει μόνο τα μη-REM στάδια του ύπνου.
Αν ο ύπνος το μεσημέρι διαρκέσει περισσότερο από 90 λεπτά, ασφαλώς θα συμπεριλάβει και τον ύπνο REM, τουλάχιστον εν μέρει. Ωστόσο όταν ξυπνήσετε είναι πιθανότερο να νιώθετε νωθρότητα και μειωμένη νοητική εγρήγορση, διότι ένας πλήρης κύκλος του ύπνου δεν είναι αρκετός για να αποκατασταθεί πλήρως ο οργανισμός.
Μολονότι, λοιπόν, το άθροισμα του νυχτερινού και του μεσημβρινού ύπνου σας μπορεί να φθάσει στις τουλάχιστον 7 ώρες που συνιστώνται για καλή υγεία, δεν θα αποκομίσετε τα ίδια οφέλη στην υγεία σας που παρέχουν οι 7 συνεχόμενες ώρες κάθε βράδυ, επισημαίνει η Dr. Spencer.
Η έλλειψη (ή στέρηση) ύπνου σχετίζεται με πολλά προβλήματα υγείας, στα οποία συμπεριλαμβάνονται:
Η παχυσαρκία
Η υπέρταση
Ο σακχαρώδης διαβήτης
Η στεφανιαία νόσος
Τα εγκεφαλικά επεισόδια
Η ψυχική καταπόνηση
Τι θα γίνει το πρωί αν κοιμηθείτε με τον ανεμιστήρα ανοιχτό όλη νύχτα
Αν και ο ύπνος με ανεμιστήρα μπορεί να ενισχύσει την άνεση και να βελτιώσει τον ύπνο σε ζεστά περιβάλλοντα
Τι θα γίνει το πρωί αν κοιμηθείτε
οι γιατροί προειδοποιούν ότι ο ύπνος με ανεμιστήρα όλη τη νύχτα μπορεί να έχει ανεπιθύμητες επιπτώσεις στην υγεία, ιδιαίτερα σε άτομα με αναπνευστικές ευαισθησίες.
Η κατανόηση της επιστήμης πίσω από τη ροή αέρα, τη ρύθμιση της θερμοκρασίας και την κυκλοφορία των σωματιδίων στον αέρα είναι απαραίτητη για τη στάθμιση των κινδύνων και των οφελών.
Είναι ασφαλές να κοιμάστε με ανεμιστήρα όλη τη νύχτα;
Γενικά, ο ύπνος με ανοιχτό ανεμιστήρα είναι ασφαλής για τους περισσότερους. Ωστόσο, η παρατεταμένη έκθεση σε άμεση ροή αέρα μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση των βλεννογόνων, ερεθισμό των κόλπων και μυϊκή ακαμψία, ειδικά σε ορισμένες καταστάσεις.
Παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την υγεία:
Προϋπάρχουσες καταστάσεις όπως άσθμα ή εποχιακές αλλεργίες
Υψηλά επίπεδα σκόνης ή γύρης στο δωμάτιο
Τοποθέτηση του ανεμιστήρα με άμεση ροή προς το πρόσωπο ή το σώμα
Χρήση ανεμιστήρα σε ξηρά ή ανεπαρκώς αεριζόμενα περιβάλλοντα
Για άτομα χωρίς αναπνευστικά προβλήματα, ο ύπνος με ανεμιστήρα συνήθως δεν είναι επιβλαβής, όταν γίνεται σωστά.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι υγείας του ύπνου με ανοιχτό ανεμιστήρα;
Οι ανεμιστήρες δεν προκαλούν ασθένεια, αλλά μπορούν να επιδεινώσουν τα υπάρχοντα συμπτώματα ή να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που πιέζει την αναπνευστική οδό, το δέρμα ή τους μύες με την πάροδο του χρόνου.
Πιθανοί κίνδυνοι υγείας:
Έκθεση σε ξηρό αέρα: Η συνεχής ροή αέρα μπορεί να αφυδατώσει το δέρμα, τα χείλη, τα μάτια, τις ρινικές οδούς και τον λαιμό.
Κυκλοφορία αλλεργιογόνων και σκόνης: Οι ανεμιστήρες ανακατεύουν και σκορπίζουν σκόνη, γύρη και άλλα αιωρούμενα σωματίδια, που μπορεί να επιδεινώσουν αλλεργίες και άσθμα.
Ερεθισμός ή συμφόρηση κόλπων: Η απευθείας ροή του αέρα στο πρόσωπο μπορεί να στεγνώσει τους βλεννογόνους, οδηγώντας σε φλεγμονή των κόλπων ή πρωινή ρινική συμφόρηση.
Μυϊκή δυσκαμψία ή κράμπες: Ο απευθείας κρύος αέρας στους μύες ή τις αρθρώσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να συμβάλει σε δυσκαμψία του αυχένα, των ώμων ή της πλάτης.
Επιδείνωση αναπνευστικών προβλημάτων: Τα άτομα με άσθμα ή χρόνια ρινίτιδα μπορεί να ξυπνήσουν με επιδεινωμένα συμπτώματα, εάν είναι ευαίσθητα στον ξηρό ή κινούμενο αέρα.
Αυτά τα προβλήματα είναι πιο πιθανά όταν ο ανεμιστήρας στοχεύει απευθείας στο πρόσωπο ή στο πάνω μέρος του σώματος για παρατεταμένες περιόδους.
Ποια είναι τα οφέλη του ύπνου με ανοιχτό ανεμιστήρα;
Παρά τα πιθανά μειονεκτήματα, πολλοί ειδικοί στον ύπνο αναγνωρίζουν ότι οι ανεμιστήρες μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται προσεκτικά.
Τα τεκμηριωμένα οφέλη είναι:
Χαμηλότερη θερμοκρασία δωματίου, που υποστηρίζει τον βέλτιστο ύπνο (15–19°C)
Αυξημένη κυκλοφορία του αέρα, αποτρέποντας το μπούκωμα
Εφέ λευκού θορύβου, απόκρυψη ήχων φόντου και προώθηση της χαλάρωσης
Μειωμένη εφίδρωση ή υπερθέρμανση, ειδικά σε ζεστά κλίματα και τους καλοκαιρινούς μήνες
Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να σας βοηθήσουν αποκοιμηθείτε πιο γρήγορα και να παραμείνετε κοιμισμένοι περισσότερο, ιδιαίτερα σε ζεστά ή υγρά περιβάλλοντα.
Πώς μπορείτε να μειώσετε τους κινδύνους του ύπνου με ανοιχτό ανεμιστήρα;
Εάν απολαμβάνετε να κοιμάστε με ανεμιστήρα, ορισμένες προσαρμογές μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τυχόν αρνητικές επιπτώσεις και να κάνουν τη συνήθεια ασφαλέστερη και υγιέστερη.
Συμβουλές για την μείωση του κινδύνου:
Στρέψτε τη ροή αέρα του ανεμιστήρα μακριά από το πρόσωπο και το σώμα σας
Χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα με ρυθμιζόμενη ταχύτητα και χρονοδιακόπτη, εάν υπάρχει
Τοποθετήστε έναν υγραντήρα στο δωμάτιο για να αντισταθμίσετε την έκθεση στον ξηρό αέρα
Καθαρίζετε τα πτερύγια και τα φίλτρα του ανεμιστήρα κάθε εβδομάδα για να αποτρέψετε τη συσσώρευση σκόνης και αλλεργιογόνων
Κρατήστε τα παράθυρα κλειστά κατά τις εποχές με αυξημένη γύρη
Σκεφτείτε να χρησιμοποιήσετε έναν καθαριστή αέρα σε συνδυασμό με τον ανεμιστήρα
Αν έχετε αλλεργίες ή άσθμα, μιλήστε με γιατρό σχετικά με τη διαχείριση των νυχτερινών συμπτωμάτων, αν θέλετε να κοιμάστε με ανοιχτό ανεμιστήρα.
Συχνές Ερωτήσεις
Μπορεί ο ύπνος με ανοιχτό ανεμιστήρα να με αρρωστήσει;
Όχι άμεσα. Οι ανεμιστήρες δεν προκαλούν λοιμώξεις, αλλά ο ξηρός αέρας και οι ερεθιστικές ουσίες που μεταφέρονται στον αέρα μπορεί να επιδεινώσουν συμπτώματα όπως πονόλαιμος, ρινική καταρροή ή δυσφορία στα ιγμόρεια.
Βοηθά ο ανεμιστήρας με το ροχαλητό;
Ένας ανεμιστήρας μπορεί να βοηθήσει εμμέσως στην μείωση του ροχαλητό ψύχοντας το δωμάτιο ή ανακουφίζοντας τη ρινική συμφόρηση, αλλά δεν υποκαθιστά τις ιατρικές παρεμβάσεις για το ροχαλητό.
Πρέπει τα μωρά ή τα μικρά παιδιά να κοιμούνται με ανεμιστήρα;
Οι ανεμιστήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια για μωρά εάν δεν κατευθύνονται απευθείας σε αυτά και εάν το δωμάτιο διατηρείται σε άνετη υγρασία και θερμοκρασία. Μπορούν επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο υπερθέρμανσης.
Είναι καλύτερος ένας ανεμιστήρας οροφής από έναν ανεμιστήρα δαπέδου;
Οι ανεμιστήρες οροφής κατανέμουν τον αέρα πιο ομοιόμορφα και λιγότερο άμεσα, γεγονός που μπορεί να μειώσει το αποτέλεσμα ξήρανσης και τον κίνδυνο μυϊκής ακαμψίας σε σύγκριση με τους ανεμιστήρες δαπέδου.
Σύνοψη
Ο ύπνος με ανεμιστήρα όλη τη νύχτα είναι γενικά ασφαλής, αλλά μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τα συμπτώματα σε άτομα με αλλεργίες, άσθμα ή ευαισθησία στον ξηρό αέρα ή στο κρύο ρεύμα. Οι βασικοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν ρινική συμφόρηση, ερεθισμό των κόλπων, ξηρό δέρμα και μυϊκή δυσκαμψία, ειδικά όταν η ροή του αέρα είναι άμεση και συνεχής.
Για να μεγιστοποιήσετε την άνεση και να ελαχιστοποιήσετε τις παρενέργειες, χρησιμοποιήστε τον ανεμιστήρα στρατηγικά: στοχεύστε τον μακριά από το σώμα, καθαρίστε τον τακτικά και σκεφτείτε να προσθέσετε έναν υγραντήρα για να ισορροπημένη υγρασία του αέρα. Όταν χρησιμοποιείται προσεκτικά, ένας ανεμιστήρας μπορεί να παραμείνει ένα χρήσιμο εργαλείο για την προώθηση ξεκούραστου, δροσερού και ήσυχου ύπνου.
- ΕΚΤΑΚΤΟ: ΑΥΤΟΣ ΣΥΝΕΛΗΘΦΗ ΤΩΡΑ ΓΙΑ ΕΜΠΡΗΣΜΟ
- Αν μπορείτε να εντοπίσετε τι δεν πάει καλά σε αυτή τη φωτογραφία, είστε διάνοιες
- Ανατροπή Τώρα για 3 Ζώδια: Καταπληκτικά νέα με τύχη, χρήμα, νέες σχέσεις & επιτυχίες σε κάθε τομέα, λέει η Λίτσα Πατέρα
- Τροχαίο δυστύχημα με νεκρούς – Συναγερμός στα ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ