Νέα ανησυχητικά ευρήματα φέρνουν στο φως επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Πολιτείας της Ουάσιγκτον, προειδοποιώντας για την πιθανή εμφάνιση ενός νέου κορονοϊός, γνωστού ως HKU5-CoV-2, ο οποίος ενδέχεται να βρίσκεται πολύ κοντά στο να μεταδοθεί στον άνθρωπο.
Ο ιός έχει εντοπιστεί σε νυχτερίδες στην Κίνα και σχετίζεται στενά με το MERS-CoV (Αναπνευστικό Σύνδρομο της Μέσης Ανατολής), έναν ιό με υψηλή θνησιμότητα που μεταδίδεται κυρίως μέσω επαφής με καμήλες και δεν διαθέτει ακόμη εμβόλιο. Σύμφωνα με τον καθηγητή Michael Letko, ιολόγο και συν-επικεφαλής της έρευνας, ο HKU5 «ενδέχεται να χρειάζεται μόλις μία γενετική μετάλλαξη για να αποκτήσει ικανότητα προσβολής των ανθρώπων».
Ο HKU5-CoV-2 ανήκει στην κατηγορία των μερβεκοϊών, όπως και το MERS, και έχει ήδη επιδείξει ικανότητα να προσδένεται στον ACE2 υποδοχέα, δηλαδή το μόριο-«κλειδί» που χρησιμοποιούν και άλλοι ιοί, όπως ο SARS-CoV-2 (ο ιός της Covid-19), για να εισέλθουν στον ανθρώπινο οργανισμό.
Η ανησυχία των επιστημόνων ενισχύεται από το γεγονός ότι ένα συγκεκριμένο στέλεχος του ιού, γνωστό ως “Lineage 2”, έχει δείξει τη δυνατότητα να δεσμεύεται στα ανθρώπινα κύτταρα στόχους — συγκεκριμένα στο στόμα, τη μύτη και τον λαιμό.
Στο πλαίσιο των πειραμάτων, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν γονιδιακή επεξεργασία για να δημιουργήσουν τροποποιημένα, μη αναπαραγόμενα ιικά σωματίδια με την πρωτεΐνη ακίδα του HKU5. Αν και αυτά τα εργαστηριακά δείγματα δεν προκαλούν ασθένεια, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι μια συγκεκριμένη μετάλλαξη στην ακίδα θα μπορούσε να καταστήσει τον ιό ικανό να μολύνει ανθρώπους.
Η βασική ανησυχία είναι ότι ο ιός θα μπορούσε να μεταπηδήσει από τις νυχτερίδες σε κάποιο ενδιάμεσο θηλαστικό — πιο κοντά βιολογικά στον άνθρωπο — γεγονός που θα διευκόλυνε την προσαρμογή και ενδεχόμενη εξάπλωσή του στους ανθρώπινους πληθυσμούς.
«Αν και προς το παρόν δεν έχουμε ενδείξεις ότι έχει μεταδοθεί σε ανθρώπους, το ενδεχόμενο παραμένει και γι’ αυτό χρειάζεται στενή παρακολούθηση», σημείωσε ο καθηγητής Letko.
Τα ευρήματα έχουν προκαλέσει ανησυχία στους επιστημονικούς κύκλους, ειδικά υπό το φως της πρόσφατης εμπειρίας της πανδημίας Covid-19, και αναδεικνύουν τη σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης αντίδρασης απέναντι σε ιούς με πιθανή πανδημική δυναμική.
Απόσυρση παλαιών αυτοκινήτων στην Ελλάδα: Χρονοδιάγραμμα και κριτήρια
Ένα επαναστατικό πρόγραμμα απόσυρσης παλαιών αυτοκινήτων ξεκινά στην Ελλάδα, στοχεύοντας στην εξάλειψη επικίνδυνων οχημάτων από τους δρόμους μας. Το νέο σύστημα εστιάζει στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, την προστασία του περιβάλλοντος και τον εκσυγχρονισμό του εθνικού στόλου οχημάτων. Με μέσο όρο ηλικίας άνω των 17 ετών, ο ελληνικός στόλος χρειάζεται άμεση ανανέωση για να συμβαδίσει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Κριτήρια υποχρεωτικής απόσυρσης οχημάτων
Το καινοτόμο πρόγραμμα καθορίζει συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την υποχρεωτική απόσυρση αυτοκινήτων. Οχήματα που παραμένουν εκτός κυκλοφορίας για εκτεταμένες περιόδους θα υπάγονται στο σύστημα ανακύκλωσης. Επιπλέον, αυτοκίνητα χωρίς έγκυρο πιστοποιητικό ΚΤΕΟ για διάστημα μεγαλύτερο των 24 μηνών θα χαρακτηρίζονται μη κατάλληλα για κυκλοφορία.
Οχήματα με αποτυχημένους τεχνικούς ελέγχους που δεν έχουν υποστεί τις απαραίτητες επισκευές εντάσσονται επίσης στο πρόγραμμα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε αυτοκίνητα με σημαντικές μηχανικές βλάβες, όπως προβλήματα κινητήρα ή κιβωτίου ταχυτήτων, όταν το κόστος αποκατάστασης υπερβαίνει την εμπορική αξία του οχήματος.
Χρονοδιάγραμμα απόσυρσης κατά πρότυπα Euro
Η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων έχει παρουσιάσει λεπτομερές χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή απόσυρση οχημάτων βάσει των προτύπων εκπομπών. Το 2026 σηματοδοτεί την έναρξη με την απόσυρση οχημάτων Euro 1, ενώ το 2030 θα ακολουθήσουν τα Euro 2.
Η δεκαετία του 2030 θα φέρει σημαντικές αλλαγές, με την απόσυρση οχημάτων Euro 3 το 2034 και Euro 4 το 2039. Το χρονοδιάγραμμα ολοκληρώνεται με την απόσυρση οχημάτων Euro 5 το 2043 και Euro 6 το 2050, σηματοδοτώντας την πλήρη μετάβαση σε νέες τεχνολογίες κινητήρων.
Χαρακτηριστικά οχημάτων ανά πρότυπο εκπομπών
Τα οχήματα Euro 1 (1992-1996) αντιπροσωπεύουν την πρώτη γενιά με καταλυτικούς μετατροπείς, συμπεριλαμβανομένων δημοφιλών μοντέλων όπως Ford Escort και Opel Astra. Η εποχή Euro 2 (1996-2000) έφερε βελτιωμένους καταλύτες σε μοντέλα όπως Renault Clio και VW Golf Mk3.

Τα πρότυπα Euro 3 (2000-2005) εισήγαγαν αυστηρότερους ελέγχους NOx σε οχήματα όπως Ford Focus Mk1 και BMW E46. Η περίοδος Euro 4 (2005-2010) χαρακτηρίστηκε από χαμηλότερες εκπομπές CO₂ και την εμφάνιση υβριδικών τεχνολογιών.
Τα σύγχρονα πρότυπα Euro 5 (2010-2015) και Euro 6 (2015-σήμερα) ενσωματώνουν προηγμένα συστήματα φιλτραρίσματος και ακόμα αυστηρότερα όρια εκπομπών.
Αντιδράσεις και προσαρμογές του προγράμματος
Το αρχικό σχέδιο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από ιδιοκτήτες παλαιότερων οχημάτων και επαγγελματίες του κλάδου επισκευών. Οι ανησυχίες επικεντρώθηκαν στην πιθανή απώλεια εισοδήματος και τις οικονομικές επιπτώσεις για χιλιάδες νοικοκυριά.
Μετά από εκτεταμένες διαβουλεύσεις, το πρόγραμμα τροποποιήθηκε σημαντικά. Οι ιδιοκτήτες διατηρούν πλέον το δικαίωμα επιλογής, εφόσον μπορούν να καταθέσουν λεπτομερές σχέδιο επισκευής και να αποδείξουν την οικονομική τους δυνατότητα για αποκατάσταση του οχήματος εντός συγκεκριμένων προθεσμιών.

Νέα εποχή ανακύκλωσης και ψηφιακού ελέγχου
Το σύστημα επιβάλλει στους κατασκευαστές ενεργό συμμετοχή στην ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση κρίσιμων εξαρτημάτων. Παράλληλα, η ανάπτυξη ενιαίας ευρωπαϊκής ψηφιακής πλατφόρμας θα αποτρέπει την επανεισαγωγή αποσυρμένων οχημάτων μεταξύ κρατών μελών.
Ο έλεγχος των πιστοποιητικών ΚΤΕΟ θα ενισχυθεί μέσω διασύνδεσης με βάσεις δεδομένων ασφαλιστικών εταιρειών και εφορίας. Τα πλαστά δελτία θα αποτελέσουν παρελθόν, περιορίζοντας δραστικά την κυκλοφορία μη ασφαλών οχημάτων.
Άμεσες ενέργειες για ιδιοκτήτες οχημάτων
Ιδιοκτήτες οχημάτων χωρίς έγκυρο ΚΤΕΟ, με παρατεταμένη ακινητοποίηση ή σοβαρές ανεπισκεύαστες βλάβες καλούνται να προβούν σε άμεσο έλεγχο. Η έγκαιρη αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων θα αποτρέψει την υποχρεωτική ένταξη στο πρόγραμμα απόσυρσης.
Με τον ελληνικό στόλο να υπερβαίνει κατά πολύ τον πανευρωπαϊκό μέσο όρο ηλικίας 12-13 ετών, η μετάβαση σε ασφαλέστερα και περιβαλλοντικά φιλικότερα οχήματα καθίσταται επιτακτική ανάγκη για τη συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
