Οι 6 κοινές κατηγορίες φαρμάκων που προκαλούν σε ορισμένους απώλεια μνήμης.
Προσοχή: Αuτά είναι τα πασίγνωστα χάπıα
Εάν υποφέρετε από απώλεια μνήμης, σύγχυση ή «ομίχλη» εγκεφάλου, τα πιθανά αίτια θα μπορούσαν να οφείλονται σε κάποια νόσο, ανεπάρκεια βιταμίνης ή ακόμα και στη στέρηση ύπνου.
Ωστόσο, όπως αναφέρει δημοσίευμα του «Healthstat.gr», τα συμπτώματα αυτά είναι πιθανόν να οφείλονται και σε ορισμένα φάρμακα τα οποία είναι αρκετά κοινά και χρησιμοποιούνται από εκατομμύρια ανθρώπους.
Δείτε συγκεκριμένες κατηγορίες τέτοιων φαρμάκων σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία:
Φάρμακα κατά του άγχους
Οι βενζοδιαζεπίνες, χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία μιας ποικιλίας αγχωδών διαταραχών και έχουν ηρεμιστική δράση που μπορεί να μειώσει τη δραστηριότητα σε βασικά μέρη του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά της βραχυπρόθεσμης στη μακροπρόθεσμη μνήμη.
Οι ειδικοί συνιστούν ότι αυτά τα φάρμακα, όπως το Xanax και το Librium, θα πρέπει να συνταγογραφούνται μόνο σπάνια σε ηλικιωμένους ενήλικες που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο πρόβλημα. Αυτό θέτει τους ηλικιωμένους σε υψηλότερο κίνδυνο απώλειας μνήμης, καθώς και παραλήρημα, πτώσεις, κατάγματα και τροχαία ατυχήματα.
Ορισμένα παυσίπονα
Τα οπιοειδή συνταγογραφούνται μερικές φορές για την ανακούφιση, από μέτριο έως σοβαρό πόνο μετά από χειρουργική επέμβαση ή τραυματισμούς. Το Vicodin και το Oxycontin είναι μερικά παραδείγματα.
Αυτά τα αναλγητικά δρουν σταματώντας τα σήματα πόνου μέσα στο κεντρικό νευρικό σύστημα και αμβλύνοντας τη συναισθηματική αντίδραση στον πόνο. Και οι δύο αυτές ενέργειες περιλαμβάνουν «χημικούς αγγελιοφόρους» που εμπλέκονται επίσης στη γνωστική λειτουργία, επομένως η χρήση αυτών των φαρμάκων για παρατεταμένες χρονικές περιόδους μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη.
Οι ερευνητές έχουν επίσης βρει μια σχέση μεταξύ της χρήσης οπιοειδών και του αυξημένου κινδύνου για άνοια.
Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά
Αυτά τα φάρμακα συνταγογραφούνται για ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων που περιλαμβάνουν κατάθλιψη, άγχος και διακοπή του καπνίσματος. Η Πρωτοβουλία για την Υγεία του Εγκεφάλου των Γυναικών, αναφέρει ότι η απώλεια μνήμης εμφανίζεται στο ένα τρίτο περίπου των ατόμων που τα παίρνουν, επειδή το φάρμακο εμποδίζει τη δράση των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο.
Μερικά παραδείγματα περιλαμβάνουν το Anafranil και το Norpramin.
Αντισπασμωδικά φάρμακα
Αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιούνται όχι μόνο για τη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων αλλά και για την ανακούφιση του νευρικού πόνου, της διπολικής διαταραχής, των διαταραχών της διάθεσης και της μανίας.
Το Diamox και το Tegretol είναι δύο παραδείγματα. Λειτουργούν μειώνοντας τη ροή των σημάτων μέσα στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ). Τα φάρμακα που καταστέλλουν τη σηματοδότηση στο ΚΝΣ μπορούν επίσης να προκαλέσουν απώλεια μνήμης.
Φάρμακα που λειτουργούν ως βοηθήματα ύπνου
Φάρμακα όπως το Lunesta, το Sonata και το Ambien μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία προβλημάτων ύπνου, όπως η αϋπνία ακόμη και το ήπιο άγχος.
Αν και διαφέρουν μοριακά από τις βενζοδιαζεπίνες, διανύουν τις ίδιες οδούς στον εγκέφαλο, και προκαλούν παρόμοιες παρενέργειες και προβλήματα με τον εθισμό και την απόσυρση. Μπορούν επίσης να προκαλέσουν αμνησία και περίεργες συμπεριφορές όπως η οδήγηση αυτοκινήτου χωρίς να θυμάται το περιστατικό.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν να μιλήσετε με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης εάν αντιμετωπίζετε παρενέργειες φαρμακευτικής αγωγής, όπως απώλεια μνήμης, για να μεταβείτε ενδεχομένως σε ένα ασφαλέστερο φάρμακο για εσάς.
Να θυμάστε ότι η λήψη πολλαπλών φαρμάκων μπορεί επίσης να προκαλέσει απώλεια της λειτουργίας της μνήμης, καθώς και αυξημένο κίνδυνο παραληρήματος. Οι στατιστικές δείχνουν ότι το 42% των ηλικιωμένων παίρνουν πέντε ή περισσότερα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Μην σταματήσετε να παίρνετε κανένα φάρμακο χωρίς να συμβουλευτείτε το γιατρό σας!
Σuναγεpμός με πασiγνωστο φάpμακο: Πρоκαλεί θρóμβωση στο αiμα, ποıο είναι και τι να πpоσέξετε
Γιατί έχει σημάνει συναγερμός για να μην το καταναλώνετε;
Η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου (PRAC) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων συστήνει στους γιατρούς να μη συνταγογραφούν το φάρμακο Xeljanz (τοφασιτινίμπη) στη δόση των 10 mg δύο φορές ημερησίως, σε ασθενείς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων αίματος στους πνεύμονες.
Σε αυτούς συγκαταλέγονται ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, καρκίνο, κληρονομικές διαταραχές της πήξης του αίματος ή ιστορικό θρομβώσεων καθώς και ασθενείς που λαμβάνουν συνδυασμένα ορμονικά αντισυλληπτικά, λαμβάνουν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης ή υποβάλλονται σε σοβαρή χειρουργική επέμβαση.
Επιπλέον, οι γιατροί οφείλουν να λάβουν υπόψη και άλλους παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων αίματος στους πνεύμονες, συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας, της παχυσαρκίας, του καπνίσματος ή της ακινητοποίησης.
Το Xeljanz (τοφασιτινίμπη) είναι επί του παρόντος εγκεκριμένο για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της ψωριασικής αρθρίτιδας και της σοβαρής ελκώδους κολίτιδας. Εγκρίθηκε για πρώτη φορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις 22 Μαρτίου 2017 για τη θεραπεία ενηλίκων με μέτρια έως σοβαρή ρευματοειδή αρθρίτιδα (μια ασθένεια που προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων).
Το 2018, η χρήση του επεκτάθηκε για τη θεραπεία ενηλίκων με ψωριασική αρθρίτιδα (ερυθρές, δερματικές κηλίδες με απολέπιση και παράλληλη φλεγμονή των αρθρώσεων) και σοβαρή ελκώδη κολίτιδα (μια ασθένεια που προκαλεί φλεγμονή και έλκη στο εσωτερικό τοίχωμα του εντέρου).
Η σύσταση της PRAC ακολουθεί τα συμπεράσματα μιας συνεχιζόμενης μελέτης σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα. Η μελέτη αυτή, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ), κατέδειξε αυξημένο κίνδυνο θρομβώσεων στους πνεύμονες και θάνατο όταν χρησιμοποιήθηκε η δόση των 10mg δύο φορές ημερησίως, η οποία είναι διπλάσια από τη συνιστώμενη δόση για ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Η νέα οδηγία σημαίνει πως, εφόσον τα 10mg είναι η μόνη συνιστώμενη δόση εκκίνησης για ελκώδη κολίτιδα, ασθενείς με αυτή την πάθηση που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων αίματος δεν πρέπει να ξεκινούν θεραπεία με Xeljanz. Σημειώνεται ότι, ασθενείς υψηλού κινδύνου που λαμβάνουν επί του παρόντος αυτή τη δόση για οποιαδήποτε πάθηση πρέπει να στραφούν σε άλλες θεραπευτικές επιλογές.
Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι οι ασθενείς δεν πρέπει να διακόπτουν τη λήψη ή να αλλάζουν τη δόση του Xeljanz, χωρίς να μιλήσουν με το γιατρό τους. Θα πρέπει να αναζητήσουν άμεσα ιατρική βοήθεια εάν παρουσιάσουν συμπτώματα, όπως δυσκολία στην αναπνοή, πόνο στο στήθος ή στο πάνω μέρος της πλάτης και βήχα με αιμόπτυση, τα οποία μπορεί να υποδεικνύουν την παρουσία θρόμβου αίματος στους πνεύμονες.
Οι νέες συστάσεις είναι προσωρινές και ακολουθούν προηγούμενες οδηγίες της PRAC για μη υπέρβαση της συνιστώμενης δόσης των 5 mg δύο φορές ημερησίως κατά τη θεραπεία ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Η PRAC θα προβεί λοιπόν σε ανασκόπηση όλων των διαθέσιμων στοιχείων και θα παρασχεθούν επικαιροποιημένες οδηγίες σε ασθενείς και επαγγελματίες υγείας, μόλις η αναθεώρηση ολοκληρωθεί.