Εμμηνόπαυση: Ποια ραγδαία αλλαγή φέρνει στην καρδιά – Τι να κάνουν οι γυναίκες
Τα ευρήματα νέας μελέτης για τις αλλαγές στις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς. Πόσο επικίνδυνες είναι.
Η εμμηνόπαυση αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας στις γυναίκες, επιταχύνοντας την συσσώρευση ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.
Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν ότι η συσσώρευση αυτή γίνεται πολύ πιο γρήγορα στις μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες απ’ ό,τι στους συνομήλικούς τους άνδρες. Μάλιστα όσο μεγαλύτερη συσσώρευση ασβεστίου είχαν πριν μπουν στην εμμηνόπαυση, τόσο πιο γρήγορη αύξηση είχαν μετά από την αυτήν.
Η αυξημένη συσσώρευση ασβεστίου (CAC) είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για καρδιακό θάνατο. Αξιολογείται με αξονική τομογραφία θώρακα, σε μία κλίμακα από 0 έως 400.
Οι τιμές από 100 και πάνω υποδηλώνουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακού θανάτου τα επόμενα 3-5 χρόνια. Με τις τιμές άνω του 400, ο κίνδυνος καρδιακού θανάτου τετραπλασιάζεται.
«Μετά την εμμηνόπαυση οι γυναίκες έχουν πολύ λιγότερα οιστρογόνα και μπαίνουν σε μία φάση αυξημένης τεστοστερόνης», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Ella Ishaaya, παθολόγος στο Ιατρικό Κέντρο του Harbor του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες. «Αυτό επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο αποθηκεύει το λίπος. Επηρεάζει επίσης το που και πως αποθηκεύει το λίπος, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο θρομβώνει το αίμα. Όλες αυτές οι αλλαγές αυξάνουν τον κίνδυνο αναπτύξεως καρδιοπάθειας».
Στη νέα μελέτη, η Dr. Ishaaya και οι συνεργάτες της εξέτασαν την υγεία της καρδιάς 579 μετεμμηνοπαυσικών γυναικών οι οποίες ήδη έπαιρναν φάρμακα (στατίνες) για να ελέγξουν την χοληστερόλη τους.
Οι γυναίκες υποβλήθηκαν δύο φορές σε διάστημα ενός έτους σε αξονική τομογραφία θώρακος για να αξιολογηθεί η συσσώρευση ασβεστίου τους. Αναλόγως με τη βαθμολογία (ή σκορ) ασβεστίου στην πρώτη εξέταση, οι γυναίκες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες:
CAC 1-99
CAC 100-399
CAC 400 ή περισσότερο
Καμία από τις συμμετέχουσες δεν έπασχε από καρδιοπάθεια κατά την πρώτη μέτρηση. Οι ερευνητές συνέκριναν το σκορ ασβεστίου τους με εκείνο ισάριθμων ανδρών, ανάλογης ηλικίας, φυλής, χοληστερόλης, πίεσης και σακχάρου. Και οι άνδρες υποβλήθηκαν δύο φορές στην αξονική θώρακος, με χρονική απόσταση ενός έτους μεταξύ των εξετάσεων.
Τα ευρήματα
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, μεταξύ πρώτης και δεύτερης αξονικής, οι γυναίκες που είχαν αρχικό σκορ ασβεστίου 1-99, παρουσίασαν αύξηση κατά 8 μονάδες, κατά μέσον όρο. Ωστόσο οι άνδρες της ιδίας κατηγορίας είχαν την μισή αύξηση.
Αντίστοιχα, οι γυναίκες με CAC από 100 έως 399 είχαν μέση αύξηση 31 μονάδες. Στους άνδρες η αύξηση ήταν 16 μονάδες.
Αντιθέτως, δεν υπήρχε σημαντική αύξηση μεταξύ των φύλων όσον αφορά την διαφορά στις πολύ υψηλές αρχικές τιμές του CAC.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι οι γυναίκες που περνούν την εμμηνόπαυση παρουσιάζουν ταχύτερη αύξηση των αθηρωματικών πλακών. Οι αθηρωματικές πλάκες δημιουργούνται από τη συσσώρευση λίπους και ασβεστίου στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών. Η ανάπτυξή τους προκαλεί στένωση στον αυλό των αρτηριών. Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι η αθηροσκλήρωση δεν παρεμποδιζόταν επαρκώς από τις στατίνες που έπαιρναν ήδη οι γυναίκες, τόνισε η Dr. Ishaaya. Ίσως λοιπόν χρειάζονται μεγαλύτερες δόσεις μετά την εμμηνόπαυση, εκτίμησε. Και πιθανώς δεν θα έβλαπτε να ελέγχεται περιοδικά και το σκορ ασβεστίου τους.
Εμμηνόπαυση: Όλα όσα θέλετε να μάθετε, αλλά φοβάστε να ρωτήσετε
Εμμηνόπαυση: Όλα όσα θέλετε να μάθετε, αλλά φοβάστε να ρωτήσετε
Σε τι διαφέρει η κλιμακτήριος από την εμμηνόπαυση;
«Η κλιμακτήριος αρχίζει από 2 έως 10 χρόνια, πριν την οριστική διακοπή της έμμηνης ρύσης και διαρκεί έως και τον πρώτο χρόνο μετά τη διακοπή. Eμμηνόπαυση είναι η περίοδος μετά την οριστική διακοπή της έμμηνης ρύσης», διευκρινίζει η κ. Σαρδέλη.
Κατά μέσο όρο, η έμμηνη ρήση διακόπτεται οριστικά γύρω στην ηλικία των 52 ετών, ενώ θεωρείται φυσιολογικό να συμβεί μεταξύ της ηλικίας των 45 και 55 ετών.
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα;
Πολλές γυναίκες ταλαιπωρούνται ιδιαιτέρως από:
ιδρώτες
εξάψεις
την ιδέα που έχουν για την εικόνα τους
κατάθλιψη, με 1 στις 3 γυναίκες να βιώνουν παροδική ή μόνιμη κατάσταση
προβλήματα από το ουρογεννητικό σύστημα
προβλήματα σεξουαλικότητας
κυστίτιδες
ξηρότητα κόλπου
Προτεινόμενο Άρθρο
οστεοπόρωση
καρδιακή λειτουργία
«Για κάποιες γυναίκες η εμμηνόπαυση μπορεί να είναι πάθηση ενώ για κάποιες άλλες μπορεί να είναι απλώς μια μετάβαση σε μία επόμενη φάση της ζωής, που είναι απολύτως φυσιολογική», εξηγεί η κ. Σαρδέλη.
Ποιες οι λύσεις στις γυναίκες με έντονα συμπτώματα εμμηνόπαυσης;
«Δεν υπάρχει μια λύση που να ταιριάζει σε όλες τις γυναίκες και η επιλογή του τρόπου αντιμετώπισης γίνεται αναλόγως των προβλημάτων που έχουν», αναφέρει η κ. Σαρδέλη και προσθέτει ότι υπάρχει:
Θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης για να αντιμετωπίσει:
Εξάψεις
Ιδρώτα
Θερμορύθμιση
Οστεοπόρωση
«Επειδή όμως ούτε μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε μακροχρονίως, ούτε είναι τελείως άμοιρη και κάποιων προβλημάτων που σχετίζονται με μικρή μεν αλλά στατιστικά σημαντική αύξηση κάποιων καρκίνων, η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης αυτή τη στιγμή ενδείκνυται μόνο για την αντιμετώπιση των παραπάνω καταστάσεων«, αναφέρει η κ. Σαρδέλη.
Όλα τα υπόλοιπα, αντιμετωπίζονται είτε με συμπτωματική θεραπεία ή με κάποιες προληπτικές θεραπείες.
Τέτοιες θεραπείες είναι:
Φαρμακοθεραπεία
Φυσικοθεραπείες
Ψυχοθεραπείες
Γυμναστική
Μια γυναίκα με καρκίνο μπορεί να πάρει θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης;
«Δεν υπάρχει λόγος να μην χρησιμοποιήσει θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης μια γυναίκα που δεν έχει οιστρογονοεξαρτώμενο καρκίνο ή εξαρτώμενο από προγεστερόνη.
Αυτό όμως που χρειάζεται είναι αφενός πάρα πολύ καλή γνώση των δεδομένων από τους γιατρούς που τα συνταγογραφούν και πολλή συζήτηση με τις γυναίκες που είναι υποψήφιες να τα χρησιμοποιήσουν, λόγω της λανθασμένης αντίληψης για τον κίνδυνο που υπάρχει» αναφέρει η κ. Σαρδέλη.
Πότε μπορεί να αρχίσει η χορήγηση της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης;
«Όσο πιο κοντά ξεκινήσει, είτε στη φάση της κλιμακτηρίου είτε στη φάση της εμμηνόπαυσης τόσο το καλύτερο. Δύο έως πέντε χρόνια είναι ένα βέλτιστο χρονικό διάστημα χωρίς να ανησυχούμε ιδιαιτέρως για αύξηση κινδύνου» σημειώνει η κ. Σαρδέλη.
Εμμηνόπαυση χωρίς συμπτώματα. Υπάρχουν οδηγίες και για αυτό;
Η διατροφή και η φυσική δραστηριότητα προστατεύουν την υγεία των οστών και τη γενικότερή υγεία.
Οι περισσότερες όμως από εμάς:
Δεν αθλούμαστε όσο είναι απαραίτητο
Δεν τρώμε με τον σωστό τρόπο
Δεν είχαμε χτίσει μια καλή υγεία
«Αυτό όμως διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα και χρειάζεται μια αξιολόγηση, μια εκτίμηση κινδύνου και μια αξιολόγηση του γενικότερου τρόπου ζωής και της υγείας και των απαιτήσεων που έχει κάθε γυναίκα» αναφέρει η κ. Σαρδέλη.
Ποιες οι ψυχοσωματικές συνέπειες στην εμμηνόπαυση;
Την απάντηση στο ερώτημα αυτό δίνει η Δρ. Εύχαρις Παναγοπούλου επισημαίνοντας ότι «η εμμηνόπαυση από μόνη της δεν προκαλεί τίποτα, αν όμως συνδυαστεί με κάποιους ή πολλούς άλλους παράγοντες, μπορεί να προκύψουν προβλήματα».
