Έμφραγμα: Τα ύποπτα συμπτώματα που αγνοούν οι γυναίκες και οι γιατροί

Τι αναφέρει η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (8 Μαρτίου).

Οι γυναίκες δεν είναι ένας πληθυσμός χαμηλού καρδιαγγειακού κινδύνου. Αντιθέτως, σχεδόν οι μισές έχουν κακή καρδιαγγειακή υγεία ήδη πριν την εμμηνόπαυση, ενώ το έμφραγμα και γενικότερα τα καρδιαγγειακά επεισόδια έχουν υψηλότερη θνητότητα σε αυτές.

«Οι καρδιαγγειακές νόσοι στις γυναίκες υποδιαγιγνώσκονται και υποθεραπεύονται τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως», αναφέρει ο καθηγητής Καρδιολογίας Γιώργος Κοχιαδάκης, πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ). «Σε σημαντικό ποσοστό, τόσο οι ίδιες οι γυναίκες όσο και οι ιατροί, υποεκτιμούν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο».

Το γεγονός αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη για περισσότερη εγρήγορση και ενημέρωση των γυναικών για τη σημασία της πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας των απειλητικών για την ζωή καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου, προσθέτει.

Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να είναι κοινοί με εκείνους των ανδρών, αλλά και ειδικοί για τις γυναίκες. Στους κοινούς παράγοντες κινδύνου συμπεριλαμβάνονται αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, μεταβολικό σύνδρομο, οικογενής δυσλιπιδαιμία, κακή διατροφή, έλλειψη άσκησης, καθιστική ζωή, κάπνισμα, παχυσαρκία, ψυχοκοινωνικοί παράγοντες και το οικογενειακό ιστορικό για καρδιαγγειακή νόσο.

Μοναδικοί παράγοντες κινδύνου για τις γυναίκες, ακόμα και από νεαρή ηλικία, είναι:

Ιδιαίτερες συνθήκες κατά την κύηση (αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, ανεπιθύμητη έκβαση)

Ορμονικοί παράγοντες (λήψη αντισυλληπτικών φαρμάκων, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, πρόωρη εμμηνόπαυση)

Καρδιοτοξική χημειοθεραπευτική αγωγή ή ακτινοθεραπεία

Αυτοάνοσα νοσήματα (είναι πιο συχνά στις γυναίκες), όπως ο ερυθηματώδης λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα

Πώς εκδηλώνεται το έμφραγμα στις γυναίκες

Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να οδηγήσουν σε πρόωρα καρδιαγγειακά επεισόδια, στα οποία συμπεριλαμβάνεται το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Τα πιο συχνά συμπτώματά του στις γυναίκες δεν διαφέρουν από εκείνα των ανδρών. Μερικές φορές, όμως, το έμφραγμα εκδηλώνεται στις γυναίκες με μη-ειδικά συμπτώματα.

Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι έντονος πόνος ή δυσφορία στο στήθος που συχνά περιγράφονται και ως σφίξιμο, κάψιμο ή πίεση βαθιά πίσω από το στέρνο. Συχνά ο πόνος επεκτείνεται στον λαιμό, την κάτω γνάθο, τους ώμους, τους βραχίονες και τους αγκώνες όπου αποτελεί μια πολύ χαρακτηριστική αντανάκλαση.

Κάποιες φορές ο πόνος επεκτείνεται ή και εντοπίζεται στην περιοχή του στομάχου. Σε τέτοια περίπτωση χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε να μην ξεγελαστεί η ασθενής νομίζοντας ότι έχει έλκος ή γαστρίτιδα. Ο πόνος που προκαλεί το έμφραγμα συνήθως συνδυάζεται με αίσθημα αδυναμίας, ωχρότητα, ναυτία και έντονη εφίδρωση.

Στα μη-ειδικά συμπτώματα που μερικές φορές εκδηλώνουν οι γυναίκες είναι:

Ζάλη

Δυσκολία στην αναπνοή

Έμετος

Λιποθυμία

Αίσθημα κόπωσης

Ακόμα και αϋπνία

Τα συμπτώματα αυτά οδηγούν πολλές φορές σε υποεκτίμηση της σοβαρότητας της κατάστασης τους, τονίζει η ΕΚΕ. Και αυτό, διότι στις γυναίκες εύκολα αποδίδονται σε ψυχολογικά αίτια ή άγχος. Το επακόλουθο είναι να καθυστερούν να ζητήσουν βοήθεια από τον γιατρό και να λάβουν την σωστή θεραπεία, με πολύ σοβαρές συνέπειες για την υγεία και την ίδια τους την ζωή.

Γιατί είναι πιο θανατηφόρο στις γυναίκες

Την κατάσταση επιτείνει το γεγονός ότι οι γυναίκες συνήθως αναπτύσσουν έμφραγμα σε μεγαλύτερη ηλικία απ’ ό,τι οι άνδρες. Επιπλέον, οι παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σε αυτό (όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η υψηλή χοληστερόλη) παραμένουν συχνότερα επί χρόνια χωρίς διάγνωση και θεραπεία στις γυναίκες.

Το επακόλουθο είναι χειρότερη πορεία μετά το έμφραγμα για τις γυναίκες, σε σύγκριση με τους άνδρες.

Τι πρέπει να κάνουν οι γυναίκες; Να αναζητούν αμέσως ιατρική βοήθεια, εάν νιώσουν τα προαναφερθέντα συμπτώματα, συνιστά η ΕΚΕ. Πρέπει επίσης:

Να γνωρίζουν και να «ακούν» το σώμα τους

Να είναι ενήμερες για το κληρονομικό ιατρικό ιστορικό της οικογενείας τους

Ταυτοχρόνως να μην αμελούν τον τακτικό προληπτικό έλεγχο των παραγόντων κινδύνου για έμφραγμα

Ένα μήνα πριν το έμφραγμα το σώμα σου θα σου στείλει αυτά τα 9 σημάδια – Μην τα αγνοήσεις

Το έμφραγμα του μυοκαρδίου ή διαφορετικά η καρδιακή προσβολή αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το έμφραγμα προκαλείται όταν οι περιοχές της καρδιάς δεν αιματώνονται σωστά, δεν λαμβάνουν δηλαδή όσο αίμα απαιτείται προκειμένου να διεξάγεται ομαλά η λειτουργία της. Αυτό συμβαίνει γιατί οι στεφανιαίες αρτηρίες που αιματώνουν την καρδιά αποφράσσονται λόγω ρήξης της αθηρωματικής πλάκας και τη δημιουργία θρόμβου.

Πότε προκαλείται το έμφραγμα;

Το έμφραγμα προκαλείται λόγω ισχαιμίας, δηλαδή λόγω μειωμένης ή πλήρους διακοπής αιμάτωσης σε συγκεκριμένο σημείο της καρδιάς. Όταν η ισχαιμία διατηρηθεί για διάστημα το οποίο ξεπερνά τις δυνατότητες των μυοκαρδιακών κυττάρων να διατηρήσουν την ομοιόστασή τους, προκύπτουν σοβαρές βλάβες και νέκρωση στο συγκεκριμένο τμήμα της.

Τα σημάδια που εκδηλώνεται το έμφραγμα

Τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται το έμφραγμα δεν είναι κοινά σε όλους:

αίσθηση σφιξίματος στο θώρακα
πόνος στο θώρακα, ο οποίος αντανακλάται στη γνάθο, στο λαιμό,στον ώμο και στην πλάτη
πόνος ή μούδιασμα στο αριστερό χέρι ή δεξιό χέρι ή και στα δύο
πόνος στην περιοχή της άνω κοιλίας
δυσκολία στην αναπνοή
ναυτία – εμετός
έντονη εφίδρωση
χλωμή όψη
κόπωση

Η ένταση των συμπτωμάτων ποικίλει από ασθενή σε ασθενή. Κάποιοι ίσως βιώνουν εντονότερα τον πόνο και τα υπόλοιπα συμπτώματα και κάποιοι ηπιότερα, σχεδόν ανεπαίσθητα (ιδίως αυτοί που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Ποιοι είναι οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισής του;

Οι παράγοντες που προκαλούν στεφανιαία νόσο είναι πιθανό να προκαλέσουν και έμφραγμα. Αυτοί είναι οι εξής:

η υψηλή χοληστερόλη
το κάπνισμα
ο σακχαρώδης διαβήτης
η υψηλή αρτηριακή πίεση
το οικογενειακό ιστορικό
η παχυσαρκία
η έλλειψη άσκησης
η χρήση μεθαμφεταμίνης ή κοκαϊνης

Έμφραγμα: Πως γίνεται η διάγνωση; Η διάγνωση γίνεται λόγω της κλινικής εικόνας που παρουσιάζει ο ασθενής. Με τη βοήθεια του ηλεκτροκαρδιογραφήματος και των υπερήχων καρδιάς, ο γιατρός είναι σε θέση να δει τη δραστηριότητα της καρδιάς και να εντοπίσει την περιοχή που έχει υποστεί βλάβη. Παράλληλα γίνεται αιματολογική εξέταση κατά την οποία διαπιστώνεται η αύξηση των μυοκαρδιακών ενζύμων, πράγμα που υποδηλώνει τη νέκρωση τμήματος του μυοκαρδίου. Τέλος μέσω του καρδιακού καθετηριασμού (στεφανιογραφία), όπου με τη βοήθεια των ακτίνων Χ και της ειδικής σκιαγραφικής ουσίας που εγχύεται, ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει με ακρίβεια τις περιοχές των στεφανιαίων αγγείων που έχουν υποστεί βλάβη. Έμφραγμα και θεραπεία Η θεραπεία για το έμφραγμα διακρίνεται σε τρία στάδια:

παύση της διαδικασίας πήξης του αίματος
διάνοιξη της αρτηρίας που έχει υποστεί φραγή
αντιμετώπιση των ενδεχόμενων επιπλοκών.

Ο χρόνος έχει καθοριστική σημασία για την επιτυχή θεραπεία του εμφράγματος. Αμέσως μόλις ο ασθενής εμφανίσει κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα πρέπει να αναζητήσει ιατρική βοήθεια. Η καθυστέρηση μπορεί να αποβεί μοιραία και να προκαλέσει μη αναστρέψιμη βλάβη ή ακόμη και θάνατο. Έμφραγμα – Πιθανές επιπλοκές Οι συνήθεις επιπλοκές είναι οι αρρυθμίες και η βλάβη του μυοκαρδίου. Όσο καθυστερεί να πραγματοποιηθεί η διάνοιξη της αρτηρίας τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να παρουσιαστούν. Ωστόσο ακόμη και μετά τη διάνοιξη, ο κίνδυνος να παρουσιαστούν επιπλοκές είναι υπαρκτός κατά τα πρώτα 24ωρα μετά την εμφάνιση του εμφράγματος. Γι’ αυτό το λόγο ο ασθενής νοσηλεύεται σε μονάδα εντατικής θεραπείας και παρακολουθείται από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό. Έμφραγμα: Πως μπορούν να μειωθούν οι πιθανότητες εμφάνισής του; Υπάρχουν ορισμένες συμπεριφορές που μπορούμε να υιοθετήσουμε προκειμένου να μειώσουμε τις πιθανότητες εμφάνισης εμφράγματος όπως:

η διακοπή του καπνίσματος
η καθημερινή σωματική άσκηση
η υγιεινή διατροφή
η απώλεια βάρους

Συνοψίζοντας… Το έμφραγμα προκύπτει όταν η ποσότητα του αίματος που φθάνει στην καρδιά δεν επαρκεί για την εύρυθμη λειτουργία της. Τα συμπτώματα και η οξύτητα του εμφράγματος ποικίλουν ανά περίπτωση. Εάν κάποιος νιώσει ενοχλήσεις στην καρδιά, έστω και ήπιες, θα πρέπει να προγραμματίσει ραντεβού με τον καρδιολόγο. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αμελήσει τα προειδοποιητικά συμπτώματα διότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχει ήδη υποστεί ένα ελαφρύ έμφραγμα και να μην το έχει αντιληφθεί. Συνήθως ύστερα από ένα ελαφρύ περιστατικό έπεται ένα σοβαρότερο.

Ειδήσεις σήμερα