Έμφραγμα: Η λάθος κίνηση που μπορεί να αποβεί μοιραία
Τα συμπτώματα ενός εμφράγματος δεν είναι πάντα αιφνίδια και έντονα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αγνοηθούν από τους ασθενείς που θα πρέπει να σπεύσουν στο νοσοκομείο προειδοποιούν οι ερευνητές.
Τα συμπτώματα του εμφράγματος μπορεί να εκδηλωθούν αιφνίδια ή να εξελιχθούν σταδιακά, αλλά και στις δυο περιπτώσεις αποτελούν επείγον ιατρικό περιστατικό. Αυτό είναι το κύριο μήνυμα έρευνας που δημοσιεύθηκε στο European Journal of Cardiovascular Nursing.
Η μελέτη βρήκε ότι στους ασθενείς με βαθμιαία εκδήλωση των συμπτωμάτων χορηγήθηκε ιατρική φροντίδα σε οχτώ ώρες, συγκριτικά με 2,6 ώρες που χρειάστηκαν για να χορηγηθεί ιατρική φροντίδα σε ανθρώπους με αιφνίδια συμπτώματα.
Η βαθμιαία εκδήλωση των συμπτωμάτων αρχίζει με ήπια δυσφορία η οποία επιδεινώνεται. Από την άλλη, στην περίπτωση των αιφνίδιων περιστατικών ένας ξαφνικός και ισχυρός πόνος χτυπά από την αρχή.
«Και οι δύο τύποι είναι επείγοντα ιατρικά περιστατικά και απαιτούν άμεση βοήθεια, αυτό όμως δεν συμβαίνει με τα συμπτώματα που εκδηλώνονται σταδιακά στα οποία δεν δίνεται η δέουσα προσοχή», δήλωσε η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Δρ. Sahereh Mirzaei.
Στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν 474 περιστατικά ασθενών που διακομίσθηκαν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο. Τα χαρακτηριστικά των συμπτωμάτων και ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ μεταξύ της εκδήλωσής τους και της διακομιδής στο κέντρο πρώτων βοηθειών αξιολογήθηκαν με τη χρήση ενός ερωτηματολογίου.
Γενικά το μέσο χρονικό διάστημα μεταξύ των συμπτωμάτων και της άφιξης στο νοσοκομείο ήταν τέσσερις ώρες. Στο 56% των περιπτώσεων τα συμπτώματα εμφανίστηκαν αιφνίδια ενώ στο 44% η υπήρχε σταδιακή επιδείνωση. Τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες έλαβαν ιατρική βοήθεια πιο γρήγορα όταν βίωναν έντονο πόνο.
«Σχεδόν οι μισοί εκ των ασθενών είχαν σταδιακή εκδήλωση των συμπτωμάτων, κάτι που δείχνει πως δεν είναι ασυνήθιστο. Τα συμπτώματα του οξέος στεφανιαίου συνδρόμου δεν είναι συγκεκριμένα και οι ασθενείς συχνά δυσκολεύονται να τα αντιληφθούν. Πόνος, δυσφορία και πίεση στο στήθος είναι προειδοποιητικά σημάδια ότι μία αρτηρία ενδέχεται να έχει κλείσει και οι ασθενείς θα πρέπει να ζητήσουν ιατρική βοήθεια άμεσα», εξηγεί η Δρ. Mirzaei.
Τα συμπτώματα είχαν προκληθεί από σωματική κόπωση σε περισσότερους από τους μισούς άνδρες ασθενείς (54%) με αιφνίδια εκδήλωση και διαγνώστηκαν με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST διαστήματος (γνωστό ως STEMI). Πρόκειται για ένα σοβαρό τύπο εμφράγματος που απαιτεί ταχεία αποκατάσταση της ροής του αίματος στις φραγμένες αρτηρίες.
«Οι άνδρες με ισχαιμική καρδιοπάθεια ή πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, υψηλή χοληστερόλη ή οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή για τυχόν τέτοιους πόνους ή δυσφορία μετά από σωματική προσπάθεια που πιθανό να υποκρύπτουν έμφραγμα», δήλωσε η Δρ. Mirzaei.
Όταν η διακομιδή του ασθενούς γινόταν με ασθενοφόρο, παρατηρήθηκε μικρότερο διάστημα μεταξύ της εμφάνισης του πόνου και της άφιξης στο νοσοκομείο. Εντούτοις μόλις το 45% των ασθενών κάλεσαν ασθενοφόρο, ενώ περισσότεροι από τους μισούς (52%) χρησιμοποίησαν το δικό τους μέσο. Το 3% των ασθενών είχε μεταφερθεί από κάποιο άλλο νοσοκομείο.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης πως στους ανασφάλιστους ασθενείς παρατηρήθηκε μεγαλύτερη καθυστέρηση.
Καταλήγοντας η Δρ. Mirzaei δήλωσε πως «ο πόνος στο στήθος ή η δυσφορία, ασχέτως αν είναι έντονος και ξαφνικός ή ήπιος δεν θα πρέπει να αγνοείται.
Τα συμπτώματα μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν πόνο στο λαιμό, την πλάτη, το στομάχι και τους ώμους ενώ μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, κρύο ιδρώτα, αδυναμία, δύσπνοια και φόβο. Καλέστε άμεσα ένα ασθενοφόρο. Όσο νωρίτερα λάβετε ιατρική βοήθεια, τόσο καλύτερο θα είναι για την υγεία σας».
Το άγνωστο σύμπτωμα στα πόδια που πενταπλασιάζει τον κίνδυνο για έμφραγμα
Το άγνωστο σύμπτωμα στα πόδια που πενταπλασιάζει τον κίνδυνο για έμφραγμα
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τη διαλείπουσα χωλότητα. Πως εκδηλώνεται και ποιοι κινδυνεύουν.
Αν όταν αρχίζετε να περπατάτε αναπτύσσετε έναν έντονο πόνο στο «καλάμι», τη γάμπα ή άλλο σημείο των ποδιών σας, ο οποίος υποχωρεί μετά από λίγα λεπτά ανάπαυσης αλλά σύντομα ξαναρχίζει, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας. Μπορεί να έχετε διαλείπουσα χωλότητα – ένα σύμπτωμα που μόνο αθώο δεν είναι.
Η διαλείπουσα χωλότητα οφείλεται στη μειωμένη ροή αίματος τις αρτηρίες των ποδιών. Όταν κάθονται οι πάσχοντες, η ποσότητα του αίματος που φθάνει στα πόδια τους είναι επαρκής και νιώθουν καλά. Μόλις όμως αρχίσουν να κινούνται, το αίμα δεν είναι πλέον επαρκές και αρχίζουν τα συμπτώματα.
Το πιο συχνό είναι ο πόνος, που μερικές φορές μοιάζει με κράμπα, εξηγεί ο Dr. David Newby, καθηγητής Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.
Μερικοί ασθενείς όμως αναφέρουν πως έχουν αίσθημα βάρους στα πόδια τους. Άλλοι νιώθουν κάτι σαν σφίξιμο ή αδυναμία (τους «κόβονται» τα πόδια) και πρέπει να καθίσουν γρήγορα.
Τα συμπτώματα αυτά συχνά εκδηλώνονται και στα δύο, αν και ο πόνος μπορεί να είναι πιο έντονος στο ένα, αναφέρει το βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS).
Η διαλείπουσα χωλότητα εκδηλώνεται συνήθως μόλις διανύουν οι πάσχοντες συγκεκριμένες αποστάσεις. Η απόσταση είναι διαφορετική για τον καθένα, αναλόγως με τη σοβαρότητά της. Αναπτύσσεται ταχύτερα, όμως, όταν κάποιος επιταχύνει το βήμα του ή βαδίζει σε ανηφόρα. Και αυτό διότι στις συγκεκριμένες συνθήκες αυξάνονται οι απαιτήσεις σε αίμα. Εάν δεν γίνει θεραπεία, ο πόνος εμφανίζεται σε ολοένα μικρότερες αποστάσεις.
Περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια
Πού οφείλεται, όμως, το σύμπτωμα αυτό; Η κύρια αιτία της είναι η αθηροσκλήρωση, δηλαδή η συσσώρευση λιπωδών ιζημάτων στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών των ποδιών. Η αθηροσκλήρωση στις αρτηρίες των ποδιών προκαλεί την επονομαζόμενη περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια (ή περιφερική αρτηριακή νόσο).
Η περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια είναι πιο συχνή με την ηλικία. Υπολογίζεται ότι ένας στους πέντε ενήλικες άνω των 60 ετών έχουν κάποιου βαθμού νόσο. Παγκοσμίως υπολογίζεται ότι προσβάλλει 236 εκατομμύρια ενήλικες.
Είναι επίσης πιο συχνή στους καπνιστές, στους παχύσαρκους και στους πάσχοντες από διαβήτη, τονίζει ο Dr. Newby. «Οι ίδιοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό, αυξάνουν και τις πιθανότητες εκδήλωσης περιφερικής αρτηριοπάθειας», εξηγεί.
Η περιφερική αρτηριοπάθεια, όμως, δεν είναι μόνο ενοχλητική. Μελέτες έχουν δείξει πως οι πάσχοντες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μάλιστα ο κίνδυνος μπορεί να είναι τριπλάσιος έως πενταπλάσιος από εκείνον που διατρέχουν οι υγιείς συνομήλικοί τους.
Επομένως, «αν νιώθετε έναν πόνο σαν σφίξιμο, σαν κράμπα στις κνήμες σας όταν περπατάτε, καλό είναι να συμβουλευθείτε έναν γιατρό», συνιστά ο Dr. Newby. «Είναι πολύ πιθανό να αποτελεί ένδειξη περιφερικής αρτηριοπάθειας και χρειάζεται άμεση θεραπεία».