Αλτσχάιμερ: Σε ποια ηλικία αρχίζει και ποια είναι τα πρώτα ύποπτα συμπτώματα
Η 21η Σεπτεμβρίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Αλτσχάιμερ. Πότε να πάτε στον γιατρό.
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μία από τις πιο επίφοβες νόσους, καθώς σταδιακά στερεί από τον ασθενή τις αναμνήσεις και την προσωπικότητά του. Ωστόσο η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική για την εξέλιξή της, γι’ αυτό πρέπει όλοι να γνωρίζουμε τα προειδοποιητικά συμπτώματά της.
Όπως αναφέρουν ειδικοί από το Εθνικό Ίδρυμα Γηράνσεως (NIA) των ΗΠΑ, τα συμπτώματα της νόσου ποικίλουν από άτομο σε άτομο. Τα προβλήματα μνήμης τυπικά είναι μία από τις πρώτες ενδείξεις. Ωστόσο έχει σημασία τι είδους πρόβλημα μνήμης παρουσιάζετε.
Σε ποια ηλικία αρχίζει, όμως, η νόσος Αλτσχάιμερ; Υπάρχουν δύο μορφές: η κλασική, όψιμη μορφή και η νόσος πρώιμης έναρξης.
Η κλασική μορφή είναι η συχνότερη και αυτή που εκδηλώνεται στους ηλικιωμένους. Τα πρώτα συμπτώματα αρχίζουν γύρω στα μέσα της έβδομης δεκαετίας της ζωής (ηλικίες 64-65 ετών).
Η πρώιμης έναρξης μορφή είναι αυτή που αρχίζει να προκαλεί συμπτώματα πριν τα 65 έτη. Αφορά μόνο λιγότερο από το 10% των ασθενών και μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα ακόμα και σε 30άρηδες.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η νόσος δεν αρχίζει όταν εκδηλωθούν συμπτώματα. Μελέτες έχουν δείξει ότι η ανάπτυξή της αρχίζει 10 χρόνια πριν τα συμπτώματα, με την προοδευτική δημιουργία χαρακτηριστικών αλλοιώσεων στον εγκέφαλο. Ωστόσο παραμένει ασυμπτωματική για όλο αυτό τον καιρό. Αυτό είναι το επονομαζόμενο προκλινικό στάδιο.
Ποια συμπτώματα πρέπει να προσέξετε
Όταν εκδηλωθούν τα πρώτα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ, συνήθως είναι ήπια. Ο πάσχων μοιάζει υγιής, αλλά δυσκολεύεται ολοένα περισσότερο να βγάλει άκρη με τον κόσμο γύρω του. Χρειάζεται λίγος καιρός έως ότου συνειδητοποιήσει ο ίδιος και οι γύρω του ότι κάτι δεν πάει καλά. Ο ασθενής μπορεί να έχει:
Προβλήματα μνήμης που διαταράσσουν την καθημερινότητά του
Φτωχή κρίση, η οποία οδηγεί σε κακές αποφάσεις
Απώλεια του αυθορμητισμού και της αίσθησης της πρωτοβουλίας
Απώλεια της αίσθησης της τρέχουσας ημερομηνίας και τοποθεσίας
Ανάγκη για περισσότερο χρόνο για τη διεκπεραίωση φυσιολογικών καθημερινών δραστηριοτήτων
Ανάγκη επανάληψης των ίδιων ερωτήσεων ή αδυναμία να συγκρατήσει τις νέες πληροφορίες
Δυσκολίες στη διαχείριση των οικονομικών του και την πληρωμή των λογαριασμών
Δυσκολίες στον προγραμματισμό ή την επίλυση προβλημάτων
Δυσκολίες στην ολοκλήρωση δραστηριοτήτων όπως το να κάνει μπάνιο
Αλλαγές στην ψυχική διάθεση και την προσωπικότητά του
Αυξημένο άγχος ή/και επιθετικότητα
Μπορεί επίσης να χάνει τον προσανατολισμό του σε οικείο περιβάλλον, καθώς και να χάνει πράγματα ή να τα τοποθετεί σε παράδοξες θέσεις (π.χ. τα κλειδιά του μέσα στο ψυγείο). Η νόσος Αλτσχάιμερ συχνά διαγιγνώσκεται σε αυτό το ήπιο στάδιο.
Η ήπια νοητική διαταραχή
Μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν διαταραχή της μνήμης που οφείλεται σε ήπια νοητική διαταραχή (MCI). Η διαταραχή αυτή μπορεί να αποτελεί πολύ πρώιμη ένδειξη της νόσου Αλτσχάιμερ. Εν τούτοις, δεν εκδηλώνουν Αλτσχάιμερ όλοι οι πάσχοντες από MCI. Οι ασθενείς με ήπια νοητική διαταραχή μπορεί:
Να χάνουν συχνά τα πράγματά τους
Να ξεχνούν τα ραντεβού τους ή να παρευρεθούν σε εκδηλώσεις
Να έχουν προβλήματα επικοινωνίας με τους άλλους, διότι δυσκολεύονται να βρουν τη σωστή λέξη
Πότε να πάτε στον γιατρό
Προτεινόμενο Άρθρο
Εάν εσείς ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο δυσκολεύεται να θυμηθεί τα πρόσφατα γεγονότα ή να σκεφθεί καθαρά, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας, συνιστά το NIA. Εκείνος θα σας πει εάν χρειάζεστε πιο εξειδικευμένο έλεγχο από νευρολόγο ιατρό.
Αλτσχάιμερ – συμπτώματα: Αν προσέξετε αυτά, επικοινωνήστε με γιατρό
Αλτσχάιμερ – συμπτώματα: Αν προσέξετε αυτά, επικοινωνήστε με γιατρό
Αν και τα συμπτώματα που εκδηλώνει ο καθένας ποικίλλουν σε πλήθος και ένταση, είναι σημαντικό να μπορείτε να προσδιορίσετε τα πρώτα σημάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Δεν είναι τόσο απλό να διακρίνει κανείς τα πρώτα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ. Για παράδειγμα, η ήπια λήθη είναι ένα φυσιολογικό μέρος της γήρανσης. Αν έχετε πρόβλημα να θυμάστε το όνομα κάποιου ατόμου, αλλά σας έρχεται αργότερα, αυτό δεν είναι σοβαρό πρόβλημα μνήμης.
Αλλά εάν τα προβλήματα μνήμης επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή σας ζωή, θα μπορούσαν να είναι τα πρώτα σημάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Δείτε τα πιο βασικά συμπτώματα που παρουσιάζει η νόσος Αλτσχάιμερ:
Απώλεια μνήμης
Αυτό είναι το πιο κοινό σύμπτωμα. Μήπως ξεχνάτε εύκολα τις πληροφορίες που μόλις μάθατε; Χάνετε σημαντικές ημερομηνίες, ονόματα και τα γεγονότα; Ξεχνάτε ακόμα και σημαντικά πράγματα που έχουν συμβεί; Ρωτάτε διαρκώς ξανά και ξανά τις ίδιες πληροφορίες; Βασίζεστε σε μεγάλο βαθμό σε βοηθητικά όπως χαρτάκια με σημειώσεις ή υπενθυμίσεις στο smartphone σας;
Πρόβλημα στον σχεδιασμό και την επίλυση προβλημάτων
Έχετε πρόβλημα να κάνετε σχέδια και να τα τηρήσετε; Σας είναι δύσκολο να ακολουθήσετε μια συνταγή, ακόμα και αν την έχετε χρησιμοποιήσει πολλές φορές; Είναι δύσκολο να επικεντρωθείτε σε λεπτομερείς εργασίες, ιδίως όταν αυτές περιλαμβάνουν αριθμούς; Για παράδειγμα, μπορείτε να παρακολουθείτε τους λογαριασμούς σας και να την κίνηση του τραπεζικού σας λογαριασμού;
Οι καθημερινές εργασίες είναι μια “πρόκληση”
Έχετε πρόβλημα να οδηγήσετε προς έναν προορισμό στον οποίο πάτε συχνά; Μπορείτε να ολοκληρώσετε ένα συνηθισμένο έργο στον χώρο εργασίας; Μήπως ξεχνάτε τους κανόνες του αγαπημένου σας παιχνιδιού;
Σύγχυση χρόνου και τοποθεσίας
Μπορείς να κατανοήσετε πλήρως κάτι που δεν συμβαίνει αυτήν τη στιγμή; Αισθάνεστε αποπροσανατολισμένος; Μήπως χάνεστε εύκολα στον δρόμο; Έχετε ξεχάσει ποτέ που βρίσκεστε; Θυμάστε πάντα το πώς φτάσατε εκεί;
Αλλαγές στην όραση
Σας είναι ολοένα και πιο δύσκολο να διαβάσετε τις λέξεις σε μια σελίδα; Έχετε πρόβλημα κρίνετε πόσο μακριά είναι κάτι; Μπορείτε να διαχωρίσετε τα χρώματα;
Οι λέξεις και οι συνομιλίες σας δημιουργούν εκνευρισμό
Το λεξιλόγιο γίνεται κάτι με το οποίο δυσκολεύεστε; Μπορείτε να βρείτε τη σωστή λέξη που ψάχνετε; Μήπως λέτε τα πράγματα με το λάθος όνομα; Αποφεύγετε να συμμετέχετε σε μια μία συζήτηση; Είστε σε θέση να την παρακολουθήσετε ως τρίτο πρόσωπο; Σταματάτε ξαφνικά στην μέση μιας συζήτησης, γιατί δεν ξέρετε τι να πείτε; Επαναλαμβάνετε συχνά κάτι που μόλις είπατε ήδη;
Χάνετε πράγματα
Ο καθένας μπορεί να βάλει κάτι στην λάθος θέση και να το ψάχνει από καιρό σε καιρό, αλλά μπορείτε να θυμηθείτε τα βήματά σας για να βρείτε πάλι αυτό που χάσατε; Έχετε βάλει ποτέ κάποιο αντικείμενο σε ασυνήθιστο μέρος, όπως τα κλειδιά σας μέσα στο ψυγείο; Έχετε κατηγορήσει άλλο άτομο ότι σας παίρνει ή σας μετακινεί διαρκώς πάρει τα πράγματα;
Άστοχες αποφάσεις
Έχετε κάνει κακές αποφάσεις τα τελευταία χρόνια; Έχετε κάνει λάθη με τα χρήματα, όπως το να δώσετε αρκετά λεφτά, όταν, κανονικά, δεν θα χρειαζόταν; Μήπως κάνετε ντους πολύ συχνά; Προσέχετε τον εαυτό σας λιγότερο από όσο στο παρελθόν; Έχει τύχει να φορέσετε λάθος ρούχα για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν έξω;
Κοινωνική απόσυρση
Αποσύρεστε ολοένα και περισσότερο από τους άλλους στον χώρο εργασίας; Ασχολείστε ολοένα και λιγότερο με το αγαπημένο σας χόμπι; Μήπως σας λείπει το κίνητρο να κάνετε πράγματα; Πιάνετε τον εαυτό σας να βλέπει τηλεόραση ή να κοιμάται περισσότερο από το συνηθισμένο;
Αλλαγές στην διάθεση
Εκνευρίζεστε πιο εύκολα; Αισθάνεστε κατάθλιψη, φόβο, ή άγχος; Είστε περισσότερο καχύποπτος με τους άλλους ανθρώπους;
