Δερματίτιδα των χεριών, ή έκζεμα χεριών, είναι μια συχνή αλλά συχνά επώδυνη πάθηση του δέρματος που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Η εικόνα παραπάνω απεικονίζει ένα χέρι με ξεφλουδισμένο, φλεγμονώδες και ερεθισμένο δέρμα, μια κλασική περίπτωση οξείας δερματίτιδας χεριών. Ενώ κάποιες περιπτώσεις είναι μέτριες και παροδικές, άλλες μπορεί να γίνουν χρόνιες, προκαλώντας συνεχή ενόχληση, ντροπή και δυσκολία στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων. Η κατανόηση των αιτιών, των συμπτωμάτων και των επιλογών θεραπείας είναι το πρώτο βήμα για την επιτυχή αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.
Τι προκαλεί τη δερματίτιδα χεριών;
Δεν υπάρχει μία μοναδική αιτία. Συνήθως αναπτύσσεται ως αντίδραση σε έναν συνδυασμό περιβαλλοντικών, γενετικών και τρόπου ζωής παραγόντων. Οι πιο συχνοί παράγοντες είναι:
Σαπούνια, απορρυπαντικά, χημικά καθαριστικά και απολυμαντικά που αφαιρούν τα φυσικά προστατευτικά έλαια του δέρματος, κάνοντάς το ευάλωτο σε ξηρότητα και βλάβες.
Παρατεταμένη επαφή με νερό – Επαγγελματίες υγείας, καθαριστές, κομμωτές και εργαζόμενοι στην εστίαση πλένουν συχνά τα χέρια τους πολλές φορές την ημέρα. Το υπερβολικό πλύσιμο καταστρέφει το φραγμό του δέρματος, κάνοντας τη δερματίτιδα πιο συχνή.
Αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής μετά από έκθεση σε νικέλιο, λάτεξ ή συγκεκριμένα αρώματα σε καλλυντικά και προϊόντα περιποίησης.
Ατοπικό έκζεμα και ψωρίαση αυξάνουν τον κίνδυνο χρόνιας δερματίτιδας χεριών.
Κλίμα και περιβάλλον – Ο ξηρός και κρύος αέρας επιδεινώνει τα συμπτώματα, ενώ υγρές συνθήκες μπορούν να παρατείνουν τις εξάρσεις.
Αναγνώριση των συμπτωμάτων
Τα συμπτώματα ποικίλλουν σε βαρύτητα, αλλά συνήθως περιλαμβάνουν:
Ερυθρότητα και φλεγμονή – Το δέρμα φαίνεται πρησμένο, ερεθισμένο και ζεστό στην αφή.
Ξηρότητα και ξεφλούδισμα – Δημιουργούνται λέπια και φολίδες καθώς καταστρέφεται η εξωτερική στοιβάδα του δέρματος.
Ραγάδες και πληγές – Μπορεί να εμφανιστούν βαθιές σχισμές, προκαλώντας πόνο και μερικές φορές αιμορραγία.
Κνησμός και κάψιμο – Ο επίμονος κνησμός μπορεί να διαταράξει τον ύπνο και τις καθημερινές δραστηριότητες.
Πάχυνση του δέρματος – Η χρόνια δερματίτιδα μπορεί να σκληρύνει το δέρμα και να το κάνει τραχύ με τον καιρό.
Χωρίς θεραπεία, η πάθηση μπορεί να χειροτερέψει, οδηγώντας σε δευτερογενείς λοιμώξεις. Σημάδια μόλυνσης περιλαμβάνουν πύον, πρήξιμο και έντονη ευαισθησία.
Επιλογές θεραπείας
Η διαχείριση της δερματίτιδας χεριών απαιτεί συνδυασμό ιατρικής αγωγής και αλλαγών στον τρόπο ζωής. Οι πιο αποτελεσματικές στρατηγικές είναι:
Τακτική ενυδάτωση – Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, εφαρμόστε παχύρρευστες, χωρίς άρωμα κρέμες ή αλοιφές για να ενισχύσετε την υγρασία και να αποκαταστήσετε το φραγμό του δέρματος.
Αποφυγή ερεθιστικών ουσιών – Χρησιμοποιήστε προστατευτικά γάντια κατά τον καθαρισμό, το πλύσιμο πιάτων ή τη χρήση χημικών. Βαμβακερά γάντια κάτω από τα λαστιχένια μειώνουν τη συσσώρευση ιδρώτα.
Ήπιο πλύσιμο χεριών – Προτιμήστε ήπια καθαριστικά χωρίς σαπούνι αντί για ισχυρά αντιβακτηριακά. Σκουπίζετε πάντα καλά τα χέρια και εφαρμόστε αμέσως ενυδατική κρέμα.
Τοπικά φάρμακα – Οι γιατροί μπορεί να συστήσουν κορτικοστεροειδείς κρέμες ή αλοιφές για μείωση της φλεγμονής. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να δοθούν αναστολείς καλσινευρίνης ή άλλα φάρμακα.
Εξειδικευμένες θεραπείες – Για επίμονες και ανθεκτικές περιπτώσεις, οι δερματολόγοι μπορεί να προτείνουν φωτοθεραπεία ή από του στόματος φάρμακα για έλεγχο των συμπτωμάτων.
Πότε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια
Αν και οι ήπιες περιπτώσεις βελτιώνονται κάποιες φορές με αυτοφροντίδα, απαιτείται επαγγελματική θεραπεία όταν:
- Η κατάσταση εμποδίζει τις καθημερινές δραστηριότητες.
- Εμφανίζεται πόνος, αιμορραγία ή ανοιχτές πληγές.
- Οι κρέμες του φαρμακείου δεν προσφέρουν ανακούφιση.
- Εμφανίζονται σημάδια μόλυνσης.
Ο δερματολόγος μπορεί να πραγματοποιήσει δοκιμασίες επιδερμικών αλλεργιογόνων (patch test) για τον εντοπισμό πιθανών αλλεργιών και να καταρτίσει εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας.
Τελικές σκέψεις
Η δερματίτιδα χεριών μπορεί να φαίνεται μια μικρή δερματική πάθηση, αλλά μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής. Μπορεί να κάνει ακόμα και τις πιο απλές δραστηριότητες, όπως το πληκτρολόγιο, το μαγείρεμα και τη χειραψία, πολύ δυσάρεστες. Το καλό νέο είναι ότι με τη σωστή θεραπεία, πολλοί ασθενείς μπορούν να ελέγξουν επιτυχώς τις εξάρσεις και να προστατεύσουν το δέρμα τους από περαιτέρω βλάβες.
Κλάνετε πολύ τη νύχτα; Δείτε τι μπορεί να σημαίνει
Η αποβολή αερίων είναι φυσιολογικό μέρος της πέψης, αλλά αν έχετε συχνά αέρια τη νύχτα, ίσως αναρωτιέστε τι συμβαίνει.
Κλάνετε πολύ τη νύχτα;
Αν και το περιστασιακό αέριο είναι ακίνδυνο, η επίμονη ή υπερβολική νυχτερινή μετεωρισμός μπορεί να δείχνει κάποιο πρόβλημα με τη διατροφή σας, τις διατροφικές σας συνήθειες ή τη γενικότερη υγεία του πεπτικού σας συστήματος. Δείτε τι μπορεί να συμβαίνει και τι μπορείτε να κάνετε.
1. Η διατροφή σας μπορεί να προκαλεί το πρόβλημα
Οι τροφές που καταναλώνετε κατά τη διάρκεια της ημέρας, ιδιαίτερα το δείπνο, επηρεάζουν σημαντικά την παραγωγή αερίων. Κάποιες τροφές ζυμώνονται περισσότερο στο έντερο, δημιουργώντας περισσότερα αέρια. Συνήθεις ύποπτοι είναι:
Φασόλια και φακές (λόγω των φυτικών ινών)
Σταυρανθή λαχανικά όπως μπρόκολο και λάχανο
a
Δημητριακά ολικής άλεσης
Γαλακτοκομικά (ειδικά αν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη)
Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες όπως σορβιτόλη και ξυλιτόλη
Αν παρατηρείτε συμπτώματα μετά από συγκεκριμένα γεύματα, κρατήστε ημερολόγιο διατροφής για να εντοπίσετε τους παράγοντες που σας ενοχλούν.
2. Οι διατροφικές συνήθειες μπορεί να επιδεινώνουν την κατάσταση
Ο τρόπος και η ώρα των γευμάτων είναι επίσης σημαντικά. Το να τρώτε γρήγορα, να μιλάτε ενώ μασάτε ή να πίνετε ανθρακούχα ποτά μπορεί να οδηγήσει στην κατάποση αέρα, αυξάνοντας το φούσκωμα και τα αέρια. Επιπλέον, τα βαριά γεύματα αργά τη νύχτα δίνουν λιγότερο χρόνο στο σώμα σας για πέψη πριν τον ύπνο.
Προτεινόμενο Άρθρο
Δοκιμάστε αυτές τις αλλαγές:
Τρώτε πιο ελαφριά δείπνα
Αποφύγετε λιπαρά ή πλούσια σε υδατάνθρακες γεύματα το βράδυ
Φάτε το τελευταίο σας γεύμα 2–3 ώρες πριν τον ύπνο
3. Η ξαπλωμένη θέση επιβραδύνει την πέψη
Όταν είστε ξαπλωμένοι, η βαρύτητα δεν βοηθά την πέψη όπως κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό μπορεί να παγιδεύσει τα αέρια στο έντερο και να αυξήσει την πίεση που νιώθετε το βράδυ.
Αλλαγές στη θέση του ύπνου μπορεί να βοηθήσουν:
Κοιμηθείτε στην αριστερή πλευρά για να διευκολύνετε την πέψη
Ανυψώστε ελαφρώς το κεφάλι σας για να μειώσετε τη συσσώρευση αερίων
4.Ίσως έχετε κάποια δυσανεξία σε τροφές
Μη διαγνωσμένες ευαισθησίες όπως η δυσανεξία στη λακτόζη ή η ευαισθησία στη γλουτένη μπορεί να προκαλέσουν συσσώρευση αερίων όταν το σώμα σας δεν μπορεί να πέψει ορισμένες ουσίες. Τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν:
Φούσκωμα
Πόνο στο στομάχι
Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
Αν υποψιάζεστε τέτοιο πρόβλημα, μιλήστε με έναν ειδικό υγείας για να δοκιμάσετε δίαιτα αποκλεισμού και να βρείτε την αιτία.
5. Η εντερική σας χλωρίδα μπορεί να είναι ανισόρροπη
Η υγιής μικροχλωρίδα του εντέρου είναι απαραίτητη για την πέψη. Το άγχος, τα αντιβιοτικά ή οι κακές διατροφικές συνήθειες μπορεί να διαταράξουν αυτή την ισορροπία, αυξάνοντας την παραγωγή αερίων. Παθήσεις όπως η SIBO (Υπερανάπτυξη Βακτηρίων στο Λεπτό Έντερο) μπορεί ιδιαίτερα να προκαλέσουν προβλήματα τη νύχτα.
Για καλύτερη υγεία του εντέρου, δοκιμάστε τροφές πλούσιες σε προβιοτικά όπως:
Γιαούρτι
Κεφίρ
Κίμτσι
Ξινολάχανο
Αυτές βοηθούν στην αποκατάσταση των καλών βακτηρίων και βελτιώνουν φυσικά την πέψη.
6. Ένα πεπτικό πρόβλημα μπορεί να είναι η αιτία
Μερικές φορές, τα νυχτερινά αέρια συνδέονται με κάποια πιο σοβαρή κατάσταση. Επισκεφθείτε το γιατρό σας αν έχετε επίσης συμπτώματα όπως πόνο, φούσκωμα, διάρροια, δυσκοιλιότητα ή απώλεια βάρους. Καταστάσεις που πρέπει να αποκλειστούν είναι:
Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS)
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (GERD)
Δυσκοιλιότητα
Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD)
Ένας ειδικός θα σας βοηθήσει να διαγνώσετε και να αντιμετωπίσετε σωστά αυτά τα προβλήματα.
Τελικές σκέψεις
Η συχνή νυχτερινή μετεωρισμός μπορεί να είναι ενοχλητική, αλλά συνήθως είναι απλώς ένα σημάδι ότι κάτι πρέπει να αλλάξετε στις συνήθειες ή τη διατροφή σας. Απλές αλλαγές μπορεί να κάνουν τη διαφορά.
Αν όμως το πρόβλημα συνεχίζεται, μην το αγνοείτε. Μιλήστε σε έναν γιατρό ώστε να εντοπίσετε τυχόν υποκείμενα προβλήματα και να ξαναβρείτε την άνεση και την ξεκούραση τη νύχτα.
