Οι γλυκοπατάτες δεν είναι απλώς μια «γλυκιά πατάτα»— αποτελούν μια διατροφική υπερδύναμη που θρέφει τους ανθρώπους εδώ και χιλιάδες χρόνια.
7 σοκαpιστικά οφέλη
Με καταγωγή από την Κεντρική και Νότια Αμερική, αυτά τα πολύχρωμα ριζώδη λαχανικά υπάρχουν πλέον σε περισσότερες από 400 ποικιλίες παγκοσμίως, σε αποχρώσεις από πορτοκαλί και μωβ έως λευκό και κίτρινο.
Είτε ψητές, πουρές, ψημένες στο φούρνο ή πολτοποιημένες σε σούπες και smoothies, οι γλυκοπατάτες είναι τόσο ευέλικτες όσο και ωφέλιμες. Ακολουθούν επτά επιστημονικά τεκμηριωμένοι λόγοι για να τις έχετε στο πιάτο σας — συν μία σημαντική προειδοποίηση που πρέπει να θυμάστε.
1. Μειώνουν φυσικά τη φλεγμονή
Οι μωβ γλυκοπατάτες είναι πλούσιες σε ανθοκυανίνες, ισχυρές ενώσεις που μειώνουν τη φλεγμονή. Οι πορτοκαλί ποικιλίες είναι γεμάτες με β-καροτένιο, το οποίο ο οργανισμός μετατρέπει σε βιταμίνη Α — ένα βασικό αντιοξειδωτικό που ενισχύει το ανοσοποιητικό.
Ένα μόνο φλιτζάνι μαγειρεμένης πορτοκαλί γλυκοπατάτας καλύπτει έως και το 400% των ημερήσιων αναγκών σε βιταμίνη Α. Ο συνδυασμός με υγιεινά λιπαρά, όπως το ελαιόλαδο ή το αβοκάντο, ενισχύει την απορρόφηση. Η τακτική κατανάλωση μπορεί να βοηθήσει σε παθήσεις όπως η αρθρίτιδα και να βελτιώσει τη συνολική ευεξία.
2. Γεμάτες με απαραίτητα θρεπτικά συστατικά
Οι γλυκοπατάτες είναι εξαιρετική πηγή ασβεστίου, μαγνησίου, φωσφόρου, καλίου, φολικού οξέος και χολίνης. Καθένα παίζει σημαντικό ρόλο:
Ασβέστιο: Ενδυναμώνει οστά, δόντια, μαλλιά και νύχια.
Μαγνήσιο: Μειώνει το στρες, βελτιώνει τον ύπνο και ρυθμίζει την πίεση.
Φώσφορος: Βοηθά στην απορρόφηση μετάλλων, όπως η βιταμίνη D και ο ψευδάργυρος.
Φολικό οξύ: Καθοριστικό για την ανάπτυξη του εμβρύου, γι’ αυτό οι γλυκοπατάτες είναι ιδανική επιλογή στην εγκυμοσύνη.
3. Μπορεί να βοηθήσουν στον έλεγχο του βάρους
Οι γλυκοπατάτες περιέχουν ανθεκτικό άμυλο, έναν ιδιαίτερο υδατάνθρακα που ζυμώνεται στο παχύ έντερο και ενεργοποιεί ορμόνες κορεσμού. Αυτές οι ορμόνες στέλνουν σήμα στον εγκέφαλο ότι είστε χορτάτοι και μειώνουν την αποθήκευση λίπους.
Μελέτες δείχνουν ότι αυτός ο μηχανισμός μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη παθήσεων σχετιζόμενων με την παχυσαρκία, όπως ο διαβήτης τύπου 2 και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
4. Συμβάλλουν στη ρύθμιση του σακχάρου
Παρά την περιεκτικότητά τους σε άμυλο, οι γλυκοπατάτες έχουν σχετικά χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Οι φυτικές τους ίνες επιβραδύνουν την απορρόφηση της ζάχαρης, αποτρέποντας αιφνίδιες αυξήσεις στο σάκχαρο.
Επιπλέον, αυξάνουν την αδιπονεκτίνη, μια ορμόνη που βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Ένα φλιτζάνι μαγειρεμένης γλυκοπατάτας παρέχει περίπου 4 γραμμάρια φυτικών ινών, γεγονός που τις καθιστά εξαιρετική επιλογή για τη ρύθμιση του σακχάρου.
5. Βελτιώνουν την υγεία των ματιών
Το πορτοκαλί χρώμα των γλυκοπατατών προέρχεται από το β-καροτένιο, που μετατρέπεται σε βιταμίνη Α. Αυτή είναι κρίσιμη για την παραγωγή φωτοευαίσθητων υποδοχέων στα μάτια, υποστηρίζοντας την όραση στο σκοτάδι και προλαμβάνοντας την ξηρότητα.
Οι μωβ γλυκοπατάτες προσθέτουν ανθοκυανίνες, χρωστικές που μπορεί να μειώσουν την κόπωση των ματιών — πολύτιμο όφελος για όσους περνούν πολλές ώρες μπροστά σε οθόνες.
6. Αντικαρκινικές ιδιότητες
Οι ανθοκυανίνες στις μωβ γλυκοπατάτες λειτουργούν ως ισχυρά αντιοξειδωτικά. Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να επιβραδύνουν την ανάπτυξη ορισμένων καρκινικών κυττάρων, όπως του παχέος εντέρου, του μαστού και του στομάχου.
Επίσης, ίσως βοηθούν στη δέσμευση και απομάκρυνση βαρέων μετάλλων από το σώμα, μειώνοντας τον κίνδυνο τοξικότητας. Αν και χρειάζονται περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους, τα πρώτα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά.
7. Υποστηρίζουν την καρδιαγγειακή υγεία
Οι φυτικές ίνες των γλυκοπατατών δεσμεύουν τα χολικά οξέα στο έντερο, ωθώντας το συκώτι να χρησιμοποιήσει περισσότερο χοληστερόλη για την παραγωγή χολής. Έτσι, μειώνονται τα επίπεδα της «κακής» LDL χοληστερόλης.
Επιπλέον, το κάλιο που περιέχουν βοηθά στη ρύθμιση της πίεσης του αίματος, κάνοντάς τες φιλικό τρόφιμο για την καρδιά.
Σημαντική προειδοποίηση: Οξαλικά άλατα
Οι γλυκοπατάτες περιέχουν οξαλικά άλατα — φυσικές ενώσεις που μπορεί να συμβάλλουν στη δημιουργία πέτρας στα νεφρά σε άτομα με προδιάθεση. Αν έχετε ιστορικό νεφρολιθίασης, είναι καλύτερο να:
Τις συνδυάζετε με λαχανικά χαμηλά σε οξαλικά (π.χ. αγγούρι, λάχανο).
Ενυδατώνεστε επαρκώς.
Αποφεύγετε την υπερβολική καθημερινή κατανάλωση.
10 πράγματα που πρέπει πάντα να βάζετε στο ψυγείο και 10 πράγματα που δεν πρέπει ποτέ να βάζετε στο ψυγείο
Η σωστή αποθήκευση τροφίμων
Η σωστή αποθήκευση των τροφίμων είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ποιότητας, της ασφάλειας και της διατροφικής αξίας τους. Με την ποικιλία τροφίμων που έχουμε στις κουζίνες μας, συχνά δημιουργείται σύγχυση για το ποια χρειάζονται ψυγείο και ποια όχι. Ο οδηγός αυτός έχει στόχο να ξεκαθαρίσει αυτές τις διαφορές, ώστε να αποθηκεύετε τα τρόφιμά σας με τρόπο που μεγιστοποιεί τη φρεσκάδα και ελαχιστοποιεί τη σπατάλη.
Η σημασία της ψύξης
Η ψύξη επιβραδύνει την ανάπτυξη βακτηρίων και μούχλας, που μπορούν να αλλοιώσουν τα τρόφιμα και να τα καταστήσουν επικίνδυνα για κατανάλωση. Διατηρώντας ορισμένα τρόφιμα σε χαμηλή θερμοκρασία, μπορούμε να επεκτείνουμε τη διάρκεια ζωής τους, να κρατήσουμε τη γεύση τους και να προστατεύσουμε τα θρεπτικά τους συστατικά. Ωστόσο, δεν ωφελούνται όλα τα τρόφιμα από την ψύξη· κάποια μάλιστα μπορεί να υποστούν βλάβη.
10 βασικά τρόφιμα που πρέπει ΠΑΝΤΑ να μπαίνουν στο ψυγείο
1. Φράουλες και γενικά όλα τα παρόμοια: Τα βάζουμε στο ψυγείο για να μην μουχλιάζουν
Φράουλες, μύρτιλα, βατόμουρα χαλάνε πολύ εύκολα. Το ψυγείο επιβραδύνει την αλλοίωση και τα κρατάει φρέσκα περισσότερο. Ιδανικά αποθηκεύστε τα σε δοχείο που «αναπνέει» για να μην συγκεντρώνεται υγρασία.
2. Μήλα: Στο ψυγείο αυξάνεται η διάρκειας φρεσκάδας τους και της τραγανής υφής τους
Αν και μπορούν να μείνουν λίγες μέρες εκτός ψυγείου, στο ψυγείο τα μήλα διατηρούνται πολύ περισσότερο καιρό και μένουν τραγανά. Βάλτε τα στο συρτάρι φρούτων για μέγιστη φρεσκάδα.
3. Πράσινα φυλλώδη λαχανικά: Διατήρηση φρεσκάδας και θρεπτικών συστατικών
Σπανάκι, λάχανο, μαρούλι είναι καλύτερο να φυλάσσονται στο ψυγείο για να μην μαραθούν και χάσουν θρεπτικά συστατικά. Φυλάξτε τα σε σακουλάκι ή δοχείο με χαρτί κουζίνας που απορροφά την υγρασία.
4. Γαλακτοκομικά προϊόντα: Πρόληψη αλλοίωσης και βακτηριακής ανάπτυξης
Γάλα, τυρί, γιαούρτι χαλάνε γρήγορα σε θερμοκρασία δωματίου. Το ψυγείο είναι απαραίτητο για την ασφάλεια και την ποιότητα.
5. Αυγά: Ασφάλεια και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής
Τα αυγά πρέπει να μπαίνουν στο ψυγείο για να προλαμβάνεται η ανάπτυξη σαλμονέλας και άλλων βακτηρίων. Έτσι διατηρούνται περισσότερο και καλύτερα.
Προτεινόμενο Άρθρο
Έκπληξη με τον Αλέξη Τσίπρα σε νέα δημοσκόπηση – Είναι κάτω ακόμη και από…
6. Μαγειρεμένα κρέατα: Διατήρηση γεύσης και ασφάλειας
Κοτόπουλο, μοσχάρι, χοιρινό μετά το μαγείρεμα πρέπει να μπαίνουν στο ψυγείο για να μη χαλάσουν. Χρησιμοποιήστε αεροστεγή δοχεία.
7. Φαγητά που περίσσεψαν: Μείωση σπατάλης και ασφάλεια
Πρέπει να μπαίνουν στο ψυγείο μέσα σε δύο ώρες από το μαγείρεμα. Η σωστή αποθήκευση σε κλειστά δοχεία διατηρεί την ποιότητα και αποφεύγει τη σπατάλη. Θα πρέπει να τα βάζετε στο ψυγείο μέχρι 3-4 μέρες το πολύ.
8. Φρέσκα μυρωδικά: Αυξάνεται η φρεσκάδας τους και η γεύση τους
Μαϊντανός, κόλιανδρος, βασιλικός χαλάνε εύκολα εκτός ψυγείου. Βάλτε τα σε ποτήρι με νερό και καλύψτε με σακούλα για να διαρκέσουν περισσότερο.
9. Ανοιγμένες σάλτσες: Διατήρηση ποιότητας και ασφάλειας
Κέτσαπ, μαγιονέζα, σάλτσες σαλάτας, αφού ανοιχτούν πρέπει να φυλάσσονται στο ψυγείο.
10. Φρέσκοι χυμοί: Διατήρηση θρεπτικών και γεύσης
Οι φρεσκοστυμμένοι χυμοί είναι καλύτερο να μπαίνουν στο ψυγείο για να μη ζυμωθούν. Κρατήστε τους σε αεροστεγή δοχεία.
10 βασικά τρόφιμα που δεν πρέπει ποτέ να μπαίνουν στο ψυγείο
1. Πατάτες: Αποφυγή αλλαγής γεύσης και υφής
Στο ψυγείο, το άμυλο μετατρέπεται σε ζάχαρη, δίνοντας γλυκιά γεύση και κοκκώδη υφή. Φυλάξτε τις σε δροσερό, σκοτεινό μέρος.
2. Κρεμμύδια: Δεν τα βάζουμε στο ψυγεία για να μην μουχλίασουν και μαλακώσουν
Η υγρασία του ψυγείου τα χαλάει. Κρατήστε τα σε αεριζόμενο χώρο, μακριά από πατάτες.
3. Εσπεριδοειδή: Διατήρηση γεύσης και χυμώδους υφής
Πορτοκάλια, λεμόνια, λάιμ χάνουν γεύση και ζουμιά αν μπουν στο ψυγείο. Φυλάξτε τα σε θερμοκρασία δωματίου.
4. Ντομάτες: Διατήρηση γεύσης και υφής
Στο ψυγείο γίνονται άνοστες και αλευρώδεις. Αφήστε τις εκτός ψυγείου να ωριμάσουν σωστά.
5. Ψωμί: Αποφυγή μπαγιατέματος
Το ψυγείο το ξεραίνει πιο γρήγορα. Κρατήστε το σε ψωμιέρα ή δροσερό μέρος.
6. Μέλι: Αποφυγή κρυστάλλωσης και σκλήρυνσης
Δεν χρειάζεται ψυγείο και χαλάει η υφή του εκεί. Κρατήστε το σε δροσερό, ξηρό μέρος.
7. Καφές: Διατήρηση αρώματος και γεύσης
Οι κόκκοι ή η σκόνη καφέ απορροφούν υγρασία και μυρωδιές στο ψυγείο. Φυλάξτε τους σε αεροστεγές δοχείο σε δροσερό, σκοτεινό χώρο.
8. Σκόρδο: Πρόληψη φύτρωσης και αλλοίωσης
Στο ψυγείο φυτρώνει και γίνεται λαστιχωτό. Χρειάζεται ξηρό, δροσερό μέρος με καλή κυκλοφορία αέρα.
9. Μπανάνες: Ομαλή ωρίμανση και γεύση
Το ψυγείο διακόπτει την ωρίμανση και μαυρίζει η φλούδα. Κρατήστε τις εκτός ψυγείου μέχρι να ωριμάσουν.
10. Αβοκάντο: Έλεγχος ωρίμανσης και υφής
Πρέπει να μένουν εκτός ψυγείου μέχρι να ωριμάσουν. Αν μπουν νωρίτερα, καθυστερεί η ωρίμανση και αλλάζει η υφή.
Περισσότερα τρόφιμα που πρέπει και δεν πρέπει να μπαίνουν στο ψυγείο
Ας δούμε όμως περισσότερα τρόφιμα μιας και είδαμε τα βασικά
Τρόφιμα που πρέπει να μπαίνουν στο ψυγείο
Ψάρια και θαλασσινά: Πολύ ευπαθή· διατηρούνται ασφαλή μόνο σε χαμηλή θερμοκρασία.
Αλλαντικά (ζαμπόν, γαλοπούλα, σαλάμι): Χαλάνε εύκολα εκτός ψυγείου.
Φρέσκο γάλα αμυγδάλου/σόγιας/βρώμης (όχι UHT): Χρειάζονται ψυγείο μετά το άνοιγμα.
Τόφου: Μπαίνει πάντα στο ψυγείο, ιδανικά σε νερό που αλλάζεται καθημερινά.
Φρέσκα ζυμαρικά & φύλλο ζύμης: Δεν έχουν συντηρητικά, άρα χρειάζονται ψύξη.
Φρέσκα μανιτάρια: Διατηρούνται καλύτερα σε χαρτοσακούλα στο ψυγείο.
Κατεψυγμένα προϊόντα που αποψύχθηκαν: Αν αποψυχθούν, πρέπει να μείνουν στο ψυγείο και να καταναλωθούν σύντομα.
Φρέσκα γλυκά με κρέμα ή σοκολάτα (π.χ. μιλφέιγ, εκλέρ): Χαλάει γρήγορα η γέμιση.
Πίτες και μαγειρευτά με τυρί ή αυγά: Χρειάζονται ψυγείο μετά το ψήσιμο.
Χυμοί σε συσκευασία (όχι συμπυκνωμένοι): Μετά το άνοιγμα πρέπει να φυλάσσονται ψυχόμενοι.
Τρόφιμα που δεν πρέπει να μπαίνουν στο ψυγείο
Αγγούρια: Μαυρίζουν και χαλάνε πιο γρήγορα με το κρύο. Κρατήστε τα σε δροσερό μέρος.
Πιπεριές: Η ψύξη αλλοιώνει τη γεύση τους και τα κάνει μαλακά.
Κολοκύθια και μελιτζάνες: Χάνουν τη γεύση και μαλακώνουν πιο γρήγορα στο ψυγείο.
Κολοκύθα (ολόκληρη): Καλύτερα εκτός ψυγείου· μόνο κομμένη χρειάζεται ψυγείο.
Μήλα (αν είναι να καταναλωθούν σύντομα): Μπορούν να μείνουν λίγες μέρες εκτός.
Αχλάδια: Όπως οι μπανάνες, ωριμάζουν καλύτερα σε θερμοκρασία δωματίου.
Ροδάκινα, βερίκοκα, δαμάσκηνα, νεκταρίνια: Διατηρούν το άρωμά τους εκτός ψυγείου.
Ελαιόλαδο: Στο ψυγείο πήζει και δημιουργεί κρυστάλλους.
Σάλτσες σε κονσέρβα ή βαζάκι (κλειστές): Μόνο μετά το άνοιγμα χρειάζονται ψυγείο.
Ξηροί καρποί: Δεν χρειάζονται ψυγείο· αρκεί δροσερό, ξηρό μέρος.
