Επιστράτευση στην Ελλάδα: Τι ισχύει για τη γενική και την μερική. Ποια είναι τα ηλικιακά όρια, πώς γίνεται η ειδοποίηση, ποια έγγραφα πρέπει να έχεις μαζί σου και ποια είναι τα στάδια κινητοποίησης. Αναλυτικά παραδείγματα και ιστορικές επιστρατεύσεις.
ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η επιστράτευση αποτελεί κρίσιμο «εργαλείο» της Εθνικής Άμυνας. Ενεργοποιείται σε περιπτώσεις απειλής και προβλέπει τη μαζική επαναφορά εφέδρων στον Στρατό. Αν και για τον μέσο πολίτη μοιάζει ως ένα «μακρινό» ενδεχόμενο, οι κανόνες της επιστράτευσης είναι αυστηρά καθορισμένοι από τη νομοθεσία και έχουν εφαρμοστεί πολλές φορές στην ιστορία του ελληνικού κράτους.
Τι είναι η επιστράτευση
Μετά την ολοκλήρωση της θητείας τους, οι στρατεύσιμοι απολύονται από τις Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά παραμένουν σε «εφεδρεία» με Ειδικό Φύλλο Πορείας (ΕΦΠ), το οποίο επιτρέπει την άμεση επαναφορά τους στον στρατό, σε περίπτωση ανάγκης. Η επιστράτευση έχει ως σκοπό:
Την ενίσχυση των υφιστάμενων μονάδων.
Τη συγκρότηση νέων μονάδων.
Την κινητοποίηση ανθρώπινων και υλικών πόρων.
Στρατός ξηράς
Πότε ενεργοποιείται – Στάδια και τύποι επιστράτευσης
Γενική Επιστράτευση – Πορτοκαλί Συναγερμός
Σε περιόδους έντασης ή έκτακτης ανάγκης, η πολιτεία μπορεί να προχωρήσει σε μερική ή γενική επιστράτευση. Οι έφεδροι καλούνται να παρουσιαστούν άμεσα με Φύλλο Ατομικής Πρόσκλησης (ΦΑΠ), το οποίο επιδίδεται ακόμα και τις νυχτερινές ώρες από την Αστυνομία ή Στρατιωτικές Αρχές.
Χρονικά περιθώρια: Σε παραμεθόριες περιοχές, η προθεσμία είναι 2-4 ώρες. Σε άλλες περιοχές, καθορίζεται αναλόγως της απόστασης.
Οι μετακινήσεις καλύπτονται από το κράτος με ειδικά κουπόνια μεταφοράς.
Γενική Επιστράτευση – Κόκκινος Συναγερμός
Σε κατάσταση πολέμου ή γενικής απειλής, τα ηλικιακά και ιατρικά όρια ενδέχεται να παρακαμφθούν. Όπως ορίζει ο στρατιωτικός κανονισμός, «καλούνται όλοι όσοι είναι ικανοί να φέρουν όπλο».
Ποιοι καλούνται – Ηλικιακά όρια
Η επιστράτευση εφαρμόζεται σε δύο φάσεις:
Πρώτη φάση: Άνδρες έως 41 ετών.
Δεύτερη φάση: Άνδρες από 41 έως 45 ετών.
Όσοι είναι άνω των 45 ετών εξαιρούνται προσωρινά, εκτός εάν οι συνθήκες επιβάλλουν διαφορετικά. Προτεραιότητα δίνεται σε όσους έχουν «πράσινο» ΕΦΠ, δηλαδή κρίσιμες ειδικότητες. Όσοι έχουν «λευκό» ΕΦΠ ανήκουν σε δευτερεύουσες κατηγορίες.
Αεροπορία
Τρόποι ειδοποίησης εφέδρων
Η πρόσκληση μπορεί να γίνει με τους εξής τρόπους:
Μέσω ΜΜΕ: Ανακοινώσεις με χρήση συνθηματικών λέξεων ή χρωμάτων από το ΕΦΠ (π.χ. «Ω-1», «Η-3», κωδικοί μονάδων).
Με ΦΑΠ: Επιδίδεται από αστυνομικά ή στρατιωτικά όργανα.
Με δημόσιες ανακοινώσεις / προκηρύξεις: Σε πολυσύχναστους χώρους ή τοπικά ΜΜΕ.
Τι πρέπει να έχεις μαζί σου
Όταν κληθείς να παρουσιαστείς, οφείλεις να φέρεις:
Αστυνομική ταυτότητα
Ειδικό Φύλλο Πορείας (ΕΦΠ)
ΦΑΠ (αν έχει επιδοθεί)
Ατομικό Βιβλιάριο Εκπαίδευσης
Οποιοδήποτε δίπλωμα οδήγησης (αυτοκινήτου, μηχανήματος)
Σακίδιο με ατομικά είδη και ξηρά τροφή για 2 ημέρες
Ναυτικό
Ιστορικές Επιστρατεύσεις στην Ελλάδα
Προτεινόμενο Άρθρο
Πέθανε ο Πιτ Ηλιάδης
1897: Πρώτη συγκροτημένη επιστράτευση λόγω απειλής από την Τουρκία.
1912: Ο Βενιζέλος υπογράφει την επιστράτευση για τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο.
1940: Εφαρμόζεται πλήρως το σχέδιο επιστράτευσης – κινητοποιούνται 300.000 άνδρες.
1974: Κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, επιστρατεύονται 200.000 άνδρες.
1987: Τους πρώτους μήνες του 1987, η Τουρκία στέλνει διαδοχικά τα πλοία ωκεανογραφικών ερευνών Πίρι Ρέις και Σισμίκ στο Αιγαίο, κάνοντας ξεκάθαρο ότι δεν θα σεβαστεί την υφαλοκρηπίδα των ελληνικών νησιών. Ο στρατός βρίσκεται σε επιφυλακή και τελικά διατάσσεται Μερική Επιστράτευση.
1996: Τελευταία μερική επιστράτευση, λόγω κρίσης στα Ίμια.
Πέθανε ο Πιτ Ηλιάδης
Ο ομογενής επιχειρηματίας, που έχτισε μια αυτοκρατορία, άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 92 ετών
Θλίψη προκάλεσε στην ελληνική ομογένεια και στην επιχειρηματική κοινότητα του Λας Βέγκας ο θάνατος του Πίτερ («Πιτ») Ηλιάδη, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στα τέλη Οκτωβρίου 2025 σε ηλικία 92 ετών. Ο επιχειρηματίας είχε αναδειχθεί σε μία από τις πιο γνωστές φυσιογνωμίες της νυχτερινής διασκέδασης της Νεβάδα, χτίζοντας από το μηδέν μια αυτοκρατορία στη βιομηχανία των strip clubs.
Από την Καστοριά στις Ηνωμένες Πολιτείες
Ο Αριστοτέλης Ηλιάδης γεννήθηκε το 1933 στην Αγία Κυριακή Καστοριάς. Σε ηλικία μόλις 18 ετών μετανάστευσε στις ΗΠΑ μέσω του Έλις Άιλαντ, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή. Αρχικά εγκαταστάθηκε στη Μινεσότα και αργότερα στο Σικάγο, πριν βρεθεί μόνιμα στο Λας Βέγκας το 1955.
Τα πρώτα του χρόνια υπήρξαν ιδιαίτερα απαιτητικά: εργάστηκε ως μάγειρας και στη συνέχεια ως οδηγός ταξί επί 17 χρόνια, αποταμιεύοντας συστηματικά. Η επιμονή του απέδωσε, αφού κατάφερε να αγοράσει την εταιρεία στην οποία εργαζόταν και να εξελιχθεί σε μεγαλομέτοχο της Yellow-Checker-Star, του μεγαλύτερου δικτύου ταξί της κομητείας Κλαρκ.
Παράλληλα, επένδυσε σε μικρότερες επιχειρήσεις, όπως ένα πρατήριο καυσίμων και μπαρ στο Λας Βέγκας, δείχνοντας από νωρίς την επιχειρηματική του διορατικότητα.
Η είσοδος στη νυχτερινή ζωή του Λας Βέγκας
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, μια περίοδο άνθησης για το Λας Βέγκας μετά το άνοιγμα του Mirage το 1989, ο Ηλιάδης αποφάσισε να στραφεί στον χώρο της νυχτερινής διασκέδασης. Το ίδιο έτος άνοιξε το Olympic Gardens, ένα strip club 25.000 τ.μ., που γρήγορα εξελίχθηκε σε σημείο αναφοράς στη λεωφόρο του Λας Βέγκας.
Η επιχειρηματική του επιτυχία κορυφώθηκε το 2002 με την ίδρυση του Sapphire Gentlemen’s Club στην Industrial Road. Με έκταση περίπου 71.000 τ.μ., χαρακτηρίστηκε ως το μεγαλύτερο strip club στον κόσμο και έγινε το «κόσμημα» της επιχειρηματικής του δραστηριότητας.
Το μοντέλο λειτουργίας και η φιλοσοφία του
Το Sapphire, γνωστό για τη χλιδή και το μέγεθός του, διέθετε εντυπωσιακά στοιχεία, όπως κεντρική είσοδο κόστους 750.000 δολαρίων σε art-deco στυλ και μια γυάλινη σκηνή που εκτεινόταν μέχρι τον δεύτερο όροφο. Η φωτεινή επιγραφή του, με οπτικές ίνες και παιχνιδίσματα φωτός, αποτελούσε χαρακτηριστικό σημείο της περιοχής.
Ο Ηλιάδης τόνιζε συχνά ότι οι επιχειρήσεις του λειτουργούσαν με αυστηρούς κανόνες και πλήρη νομιμότητα. Ήδη από το 2003, το Sapphire απασχολούσε 147 εργαζομένους και συνεργαζόταν με περίπου 2.300 χορεύτριες, οι οποίες εργάζονταν ως ανεξάρτητες επαγγελματίες και ακολουθούσαν συγκεκριμένο πρωτόκολλο εισόδου και ελέγχου εγγράφων.
Η κόρη του, Ντολόρες, είχε περιγράψει το όραμά του πατέρα της ως την προσπάθεια δημιουργίας ενός χώρου «αναβαθμισμένης ψευδαίσθησης», δηλαδή μιας εμπειρίας πολυτελούς διασκέδασης που ξεπερνούσε το συνηθισμένο.
Νέα μαρτυρία για το τροχαίο του Παντελίδη ανατρέπει τα πάντα – Ανατριχιαστική ανάρτηση
«Οι συνεπιβαίνουσες δεν μίλησαν ποτέ. Φοβήθηκαν»
Έντονη αναστάτωση προκαλεί η νέα ανάρτηση του δικηγόρου Βασίλη Νουλέζα, ο οποίος επανέρχεται με μια μαρτυρία που όπως λέει «ανατρέπει όσα θεωρούσαμε δεδομένα» για τη μοιραία νύχτα του Παντελή Παντελίδη. Μια γυναίκα, η οποία πέρασε λίγα λεπτά μετά το τροχαίο από το σημείο, επικοινώνησε μαζί του και κατέθεσε μια εκδοχή που δημιουργεί νέα, σοβαρά ερωτήματα.
Η τοποθέτηση αυτή έρχεται λίγες ημέρες μετά την προηγούμενη δημόσια δήλωση του Νουλέζα, όπου είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «τον παγίδευσαν, τον σκότωσαν… μεγάλα οικονομικά συμφέροντα της νύχτας τον ήθελαν εκτός». Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τις καταγγελίες, το κύκλωμα με τις απάτες που είχε ως ηγετικό πρόσωπο γνωστό επιχειρηματία, «έφαγε» 250.000 ευρώ από τον Παντελή Παντελίδη το μοιραίο βράδυ.
Η μάρτυρας που αλλάζει τα δεδομένα
Σύμφωνα με όσα μεταφέρει ο δικηγόρος, η γυναίκα που ζήτησε να παραμείνει ανώνυμη, ήταν από τους πρώτους που είδαν το σημείο του δυστυχήματος:
«Εκείνο το βράδυ δεν οδηγούσε με βεβαιότητα το τζιπ ο Παντελής Παντελίδης», μετέφερε στον Νουλέζα. «Υπήρχαν δύο νεαρές γυναίκες μέσα στο όχημα: μία μπροστά και μία πίσω». Ακόμη πιο ανατριχιαστική είναι η περιγραφή για τα χτυπήματα: «Ο μεταλλικός σωλήνας είχε πλήξει το όχημα στην πλευρά του συνοδηγού — στην πλάτη, στο σβέρκο του Παντελή. Το όχημα ήταν κατεστραμμένο στη δεξιά πλευρά, όχι στην αριστερή».
Σύμφωνα πάντα με τη μαρτυρία: Οι δύο γυναίκες βγήκαν εύκολα από την πόρτα του οδηγού. Η δεξιά πλευρά, όπου καθόταν ο Παντελίδης σύμφωνα με τα όσα λέει η μάρτυρας, «δεν είχε θιγεί σχεδόν καθόλου».
Υπήρχε 35λεπτο ανεξήγητο κενό χρόνου από τη στιγμή που το όχημα έφυγε από την παράνομη λέσχη μέχρι τη σύγκρουση.
«Έντονος διάλογος πριν το δυστύχημα»
Η μαρτυρία συνεχίζεται με μια ακόμη λεπτομέρεια που εντείνει το μυστήριο: «Το αυτοκίνητο είχε σταθμεύσει στο παλιό αεροδρόμιο. Εκεί το θύμα είχε συνάντηση και έντονο διάλογο με δύο άντρες». Σοβαρά ερωτήματα δημιουργεί και το εύρημα στο παντελόνι του: «Ήταν γεμάτο χαλίκια. Αυτό σημαίνει ότι κάτι μεσολάβησε πριν το ατύχημα και πριν το ντελαπάρισμα».
Παρουσία γνωστού ερμηνευτή στη λέσχη
Στην παράνομη λέσχη, σύμφωνα με τη μαρτυρία, βρισκόταν κι ένας άλλος γνωστός τραγουδιστής, ο οποίος όπως αναφέρε, είχε τόσο στενές σχέσεις με τον Παντελίδη που του είχε προτείνει να γίνει… κουμπάρος του.
«Οι συνεπιβαίνουσες δεν είπαν ποτέ όλη την αλήθεια»
Η γυναίκα καταλήγει: «Οι συνεπιβαίνουσες δεν μίλησαν ποτέ. Φοβήθηκαν. Δεν είπαν ολόκληρη την αλήθεια».
Ο Νουλέζας ζητά άνοιγμα του φακέλου
Ο δικηγόρος, σχολιάζοντας όλα τα παραπάνω, προχωρά σε μια πολύ βαριά διατύπωση: «Είναι ίσως η ώρα η δικαιοσύνη να ανοίξει ξανά τον φάκελο. Πολλές πτυχές παραμένουν ανεξιχνίαστες. Ίσως πρόκειται για κακούργημα που έχει μείνει ατιμώρητο».
Και συνεχίζει: «Εκείνο το βράδυ ο Παντελής έχασε μια ολόκληρη περιουσία. Υπήρξε οικονομική αφαίμαξη, καλοσχεδιασμένη. Πιστεύω ότι πριν το δυστύχημα προηγήθηκε επεισόδιο καθοδόν».
