Μετά από δύο δύσκολες περιόδους με χαμηλές παραγωγές και τιμές-ρεκόρ, η αγορά του ελαιολάδου δείχνει να βρίσκει ξανά την ισορροπία της. Οι πρώτες ενδείξεις μιλούν για καλή σοδειά και σταθεροποίηση της κατανάλωσης.
Μετά από δύο χρόνια έντονης αστάθειας, η φετινή ελαιοκομική χρονιά φαίνεται να επαναφέρει την αγορά του ελαιολάδου σε φυσιολογική τροχιά. Οι εκτιμήσεις για τη συνολική μεσογειακή παραγωγήφτάνουν τους 2 εκατ. τόνους, με την Ισπανία να οδηγεί με περίπου 1,4 εκατ. τόνους, την Ιταλία να ανακάμπτει στους 300.000 και την Ελλάδανα κυμαίνεται μεταξύ 200.000 και 250.000 τόνων — ποσότητα που χαρακτηρίζεται «καλή» και ικανή να καλύψει τόσο την εγχώρια αγορά όσο και τις εξαγωγές.
Η αγορά δείχνει σημάδια ισορροπίας.
Σύμφωνα με τον Μανώλη Γιαννούλη, πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου, «η αγορά φαίνεται να έχει επανέλθει σε μια ισορροπημένη κατάσταση, μετά τις δύο ιστορικά χαμηλές παραγωγές που οδήγησαν σε εκτόξευση των τιμών». Όπως εξηγεί, η σταθεροποίηση της παραγωγής δίνει ανάσα στους παραγωγούς, αλλά και στους καταναλωτές που είχαν δει τις τιμές να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο.
Τιμές που επιτρέπουν κατανάλωση και εισόδημα.
Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, που πριν δύο χρόνια άγγιξε τα 10 ευρώ το κιλό για τον παραγωγό, αναμένεται φέτος να κινηθεί μεταξύ 4 και 5 ευρώ το κιλό, κάτι που μεταφράζεται σε λιανική τιμή 7 έως 8 ευρώ. Όπως σημειώνει ο κ. Γιαννούλης, «πρόκειται για μια τιμή που επιτρέπει στον καταναλωτή να αγοράσει, αλλά και στον παραγωγό να καλύψει το κόστος καλλιέργειας και να του μείνει εισόδημα».
Η σταθεροποίηση θεωρείται σημαντική, αφού οι υπερβολικές αυξήσεις των προηγούμενων ετών μείωσαν αισθητά την κατανάλωση, οδηγώντας αρκετά νοικοκυριά σε περιορισμό ή ακόμη και υποκατάσταση του ελαιολάδου με φθηνότερα έλαια.
Ο ρόλος του καιρού στη φετινή σοδειά.
Ο καθοριστικός παράγοντας για τη φετινή και την επόμενη ελαιοκομική περίοδο είναι, όπως πάντα, οι καιρικές συνθήκες. Μέχρι στιγμής, το φθινόπωρο χαρακτηρίζεται από ευνοϊκές βροχές και φυσιολογικές θερμοκρασίες. Αν αυτή η ισορροπία διατηρηθεί, η παραγωγή θα κινηθεί ομαλά, χωρίς απρόοπτα.
«Αν είμαστε τυχεροί και έχουμε καλές καιρικές συνθήκες για το δέντρο, θα δούμε την αγορά να κινείται ήρεμα και σταθερά», δηλώνει ο κ. Γιαννούλης. Αντίθετα, προειδοποιεί πως ένας ήπιος χειμώνας ή παρατεταμένη ανομβρία μπορεί να επηρεάσουν τη σοδειά της επόμενης χρονιάς και να αναζωπυρώσουν τις πιέσεις στις τιμές.
Η κατανάλωση ξαναπαίρνει τα πάνω της.
Με τις τιμές να εξισορροπούνται και τις πρώτες συγκομιδές να ξεκινούν στα τέλη Οκτωβρίου, η αγορά βλέπει θετικά σημάδια ανάκαμψης. Η επιστροφή των καταναλωτών στο ελαιόλαδο, έστω και με προσαρμογές στις ποσότητες, ενισχύει την αισιοδοξία για μια περίοδο σταθερότητας μετά από δύο δύσκολα χρόνια.
Το ελαιόλαδο, προϊόν-σύμβολο της ελληνικής γης και διατροφής, φαίνεται πως επιστρέφει στην κανονικότητα, με την ελπίδα ότι η νέα ελαιοκομική χρονιά θα σημάνει την αρχή μιας πιο ισορροπημένης εποχής για παραγωγούς, εμπόρους και καταναλωτές.
Ελαιόλαδο: Αυτή θα είναι η τιμή του φέτος
Το ελαιόλαδο, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και πολύτιμα ελληνικά προϊόντα, μπαίνει σε μια ακόμη χρονιά γεμάτη προκλήσεις και αβεβαιότητα. Μετά τη θεαματική άνοδο των τιμών πέρσι, η αγορά παρακολουθεί με προσοχή τη νέα ελαιοκομική περίοδο, καθώς όλοι –παραγωγοί, συνεταιρισμοί και καταναλωτές– προσπαθούν να προβλέψουν πού θα σταθεροποιηθεί φέτος η τιμή του «υγρού χρυσού».
Προτεινόμενο Άρθρο
Η προηγούμενη χρονιά άφησε έντονο αποτύπωμα: η μειωμένη παραγωγή λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών, η αυξημένη τιμή των λιπασμάτων και των καλλιεργητικών δαπανών, αλλά και η ισχυρή διεθνής ζήτηση, εκτόξευσαν την τιμή του ελαιολάδου σε πρωτοφανή επίπεδα. Οι αλλαγές στην παγκόσμια προσφορά και ζήτηση, σε συνδυασμό με τη σταθερή αναγνώριση της υψηλής διατροφικής του αξίας, κατέστησαν το ελαιόλαδο όχι μόνο είδος διατροφής αλλά και αντικείμενο εμπορικού ενδιαφέροντος.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο των μικρών Συνεταιρισμών ΕΘΕΑΣ, Μύρων Χιλετζάκη, η φετινή πορεία της τιμής θα εξαρτηθεί απόλυτα από το ύψος της παραγωγής στην Ισπανία, που αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για ολόκληρη την ευρωπαϊκή αγορά. Όπως τόνισε, «Η τιμή στο λάδι καθορίζεται μόνο από την παραγωγή γιατί εάν οι Ισπανοί έχουν μικρή παραγωγή, τότε θα ανεβαίνει η ευρωπαϊκή τιμή».
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η κλιματική αλλαγή έχει ήδη προκαλέσει σημαντική μείωση στην παραγωγή συγκριτικά με πέρσι. «Η τιμή του παραγωγού – θα ξεκινήσουν τα φρέσκα λάδια τα συμβατικά σε λίγο καιρό εάν βρέξει – θα είναι στα 5,00 – 5,50 ευρώ. Θα ξεκινήσει από αυτή την τιμή», ανέφερε, εκφράζοντας την εκτίμηση πως δύσκολα θα δούμε φθηνότερο προϊόν.
Όσον αφορά την τελική τιμή στο ράφι, ο κ. Χιλετζάκης υπενθύμισε το φαινόμενο της υπερτιμολόγησης που παρατηρήθηκε την προηγούμενη χρονιά: «Για την τιμή του καταναλωτή είναι το “δίκοπο μαχαίρι” γιατί έχουμε τη χρονιά 2022-23, η δική μας μέση τιμή παραγωγού ήταν στα 5 ευρώ και το είδαμε το λάδι στο ράφι να φτάνει μέχρι και 14 ευρώ. Το λάδι το φρέσκο δεν πάει αμέσως στον παραγωγό».
Όπως εξήγησε, το φαινόμενο αυτό οφείλεται στους μεσάζοντες, που αυξάνουν τεχνητά τις τιμές πριν το προϊόν φτάσει στον τελικό καταναλωτή. «Επομένως μπαίνουν “καπέλα” στους μεσάζοντες. Δηλαδή μπορεί να φτάσει και λίγο πιο χαμηλά από 10 ευρώ», πρόσθεσε.
Συνολικά, η αγορά του ελαιολάδου δείχνει να διαμορφώνεται φέτος γύρω από ένα εύρος 5 με 5,50 ευρώ για τον παραγωγό, ενώ η λιανική τιμή ενδέχεται να κυμανθεί μεταξύ 9 και 12 ευρώ, ανάλογα με την περιοχή, την ποιότητα και το είδος τυποποίησης.
Παρά τις δυσκολίες, οι ειδικοί εκτιμούν ότι η ελληνική παραγωγή παραμένει ανταγωνιστική, καθώς η ποιότητα του ελληνικού ελαιολάδου παραμένει κορυφαία διεθνώς. Η αυξανόμενη ζήτηση από τις ξένες αγορές –ιδίως από τις ΗΠΑ και την Ασία– κρατά σταθερά το ενδιαφέρον υψηλό, προσφέροντας προοπτική κέρδους στους παραγωγούς, αλλά αφήνοντας ανοιχτό το ερώτημα για το πόσο ακόμα θα αντέξει ο Έλληνας καταναλωτής τις τιμές.
